Τέμπη: Μυστήριο γύρω από το εμπορικό τρένο 63503 που συγκρούστηκε με το επιβατικό
Η εύφλεκτη ουσία ξυλόλιο και τα "νεκρά" κινητά των μηχανοδηγών
Έναν χρόνο μετά το δυστύχημα υπάρχουν αρκετά πράγματα που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε για την εμπορική αμαξοστοιχία 63503, που είχε ξεκινήσει από τη Θεσσαλονίκη για την Αθήνα και συγκρούστηκε με το επιβατικό IC62 που έκανε το αντίθετο δρομολόγιο.
Τέμπη: Το φορτίο της εμπορικού τραίνου
Στις 9 Μαρτίου, η Hellenic Train ενημέρωσε γραπτώς το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ότι η εμπορευματική αμαξοστοιχία τη μοιραία νύχτα αποτελείτο από 13 βαγόνια. Τα τρία πρώτα βαγόνια-πλατφόρμες, σύμφωνα με την αναφορά, μετέφεραν λαμαρίνες, ενώ πάνω στα υπόλοιπα δέκα είχαν «κουμπώσει» κοντέινερ με δηλωμένο φορτίο, κατά σειρά, παρασκευάσματα διατροφής, μπίρες και σύρματα από σίδερο – τα δύο τελευταία κοντέινερ ήταν κενά φορτίου.
Ο ανακριτής ζήτησε περισσότερα στοιχεία για το εμπορικό τρένο και η Hellenic Train συνέταξε νέο έγγραφο, στις 12 Οκτωβρίου, το οποίο χαρακτηρίζει, άγνωστο γιατί, «Εμπιστευτικό». Σε αυτό περιγράφει ότι παρέλαβε την εμπορική αμαξοστοιχία στις 26/2 (δύο μέρες πριν το δυστύχημα) στον συνοριακό σταθμό της Γευγελής, από τον οργανισμό σιδηροδρόμων της Βόρειας Μακεδονίας. Ήταν 18 ανοιχτού τύπου βαγόνια, όλα φορτωμένα με λαμαρίνες, τα οποία μεταφέρθηκαν την ίδια μέρα στον Εμπορικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης.
«Το βάρος της 63503 ήταν φυσιολογικό και η φόρτωση πληρούσε τις προδιαγραφές […] Ο χώρος φυλάσσεται σε 24ωρη βάση» κατέθεσε υπάλληλος της Hellenic Train.
Γυναίκα συνάδελφός του κατέθεσε: «Τα βαγόνια φυλάχτηκαν στις παρακαμπτήριες γραμμές του Παλιού Σταθμού. Συγκεκριμένα ήταν στην πρώτη γραμμή (Βουνό) για να είναι στο οπτικό μας πεδίο».
Τέμπη: “Τυφλώθηκαν” οι κάμερες
Η ίδια ρωτήθηκε αν αντιλήφθηκε κάποια επιπλέον φόρτωση. «Κατηγορηματικά όχι. Στο σημείο εκεί, υπάρχει κίνδυνος από την παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος του συρμού, υπάρχει φύλακας σε 24ωρη βάση, ο οποίος ελέγχει, και υπάρχει και κύκλωμα καμερών».
Ο ανακριτής ζήτησε, στις 17 Ιουλίου, τα βίντεο με τη διαδικασία φόρτωσης του εμπορικού τρένου στη Θεσσαλονίκη. Στις 4 Αυγούστου η ιδιωτική εταιρεία σεκιούριτι που καλύπτει τον Εμπορικό Σταθμό, παρέδωσε έξι ψηφιακούς σκληρούς δίσκους. Στη συνοδευτική αναφορά γράφει ότι τα βίντεο που ενδιαφέρουν τη δικαστική έρευνα έχουν διαγραφεί αυτόματα, διότι στο μεταξύ είχαν γραφτεί στους ίδιους δίσκους μεταγενέστερα αρχεία. Μετά από αυτό, οι έξι ψηφιακοί δίσκοι απεστάλησαν στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της ΕΛ.ΑΣ. στη Αθήνα, ώστε να επιχειρηθεί ανάκτηση των διαγραμμένων βίντεο.
Το ίδιο συνέβη με τα βίντεο της διέλευσης του εμπορικού τρένου από τους σταθμούς Πλατέως, Λιτοχώρου, Λεπτοκαρυάς, Νέων Πόρων και Ραψάνης, δηλαδή τα σημεία πριν από τη σύγκρουση. Η απάντηση της εταιρείας σεκιούριτι ήταν ότι το υλικό διαγράφηκε, εφόσον είχε παρέλθει το προβλεπόμενο μέγιστο χρονικό όριο αποθήκευσης των βίντεο και καμία αρχή δεν τα είχε ζητήσει.
Τέμπη: Η χημική ουσία ξυλόλιο
Στο μεταξύ, σε έκθεση που συνέτεξαν οι πραγματογνωμόνες των συγγενών των θυμάτων, παρατίθεται έγγραφο του Γενικού Χημείου του Κράτους, με ημερομηνία 6 Απριλίου 2023, σύμφωνα με το οποίο στο σημείο της σύγκρουσης των δύο τρένων στα Τέμπη ανιχνεύτηκε η χημική ουσία ξυλόλιο.
«Οι αναλύσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους εντοπίζουν την χημική ουσία ξυλόλιο σε σημείο όπου δεν δικαιολογείται η παρουσία της και θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω ο μηχανισμός, με τον οποίο η συγκεκριμένη εύφλεκτη ουσία βρέθηκε στις λαμαρίνες εξωτερικά της ηλεκτρομηχανής 120 012 της εμπορικής αμαξοστοιχίας», σημειώνεται στο πόρισμα των ειδικών που διόρισαν οι οικογένειες.
Λίγες μέρες μετά αργότερα, ο δικαστικός πραγματογνώμονας που ορίστηκε από το Πρωτοδικείο, ζήτησε από το Γενικό Χημείο του Κράτους την ποσοτική ανάλυση των δειγμάτων και τα ποσοστά συγκέντρωσης της χημικής ουσίας, η οποία μεταξύ άλλων χρησιμοποιείται για τη νοθεία των καυσίμων.
Σε αλληλογραφία η απάντηση της προϊσταμένης της υπηρεσίας, σύμφωνα με ρεπορτάζ του news247 διατυπώνεται ως εξής: «H σχετικά μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ξυλόλιο είχε βρεθεί στο δείγμα 20 (δείγμα εδάφους νότια, στη βάση του τοίχου αντιστήριξης) […] Από τη σύγκριση των χρωματογραφημάτων προέκυψε ότι η συγκέντρωση ξυλολίου στο δείγμα 20 είναι C=0,35 mg/kg εδάφους, δηλαδή μικρότερη από 1 μέρος στο εκατομμύριο […] Στα υπόλοιπα δείγματα εκτιμάται ότι η συγκέντρωση του ξυλολίου είναι κατ’ αναλογία μικρότερη».
Συγγενείς των θυμάτων επιμένουν στην έκρηξη που προκλήθηκε μετά τη σύγκρουση των τρένων, καθώς πολλά από τα θύματα φέρεται να έχασαν τη ζωή τους από τη γρήγορη επέκταση της φωτιάς στα βαγόνια. Οι πραγματογνώμονες που διόρισαν οι δικαστικές αρχές απέδωσαν την έκρηξη στις ηλεκτρικές εκκενώσεις από την κοπή των καλωδίων και το λάδι σιλικόνης στις ηλεκτράμαξες των τρένων, κάτι που δεν αποδέχονται οι συγγενείς.
Σε απάντηση της κατασκευάστριας εταιρείας Siemens, που δημοσίευσαν ΤΑ ΝΕΑ, σημειώνεται ότι το λάδι ψύξης έχει χαμηλό βαθμό ανάφλεξης για λόγους ασφαλείας, ωστόσο η εταιρεία δεν μπορεί να βεβαιώσει ότι έκρηξη- και στη συνέχεια η πυρκαγιά- οφείλεται σε άλλο παράγοντα.
Ο εφέτης ανακριτής που χειρίζεται την υπόθεση των Τεμπών, σύμφωνα με δημοσιεύματα της περασμένης εβδομάδας, πρόκειται να ζητήσει νέα πραγματογνωμοσύνη αναφορικά με εύφλεκτες χημικές ουσίες που φέρεται να εντοπίστηκαν σε αντικείμενα επιβατών του μοιραίου τρένου, ώστε να ξεκαθαρίσει η υπόθεση.
Τέμπη: “Νεκρά” τα κινητά των μηχανοδηγών για 5 μήνες
Στις 29 Ιουλίου ψηφίστηκε τροπολογία για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών όμως στο μεταξύ είχαν περάσει πέντε μήνες κατά τη διάρκεια των οποίων τα κινητά τηλέφωνα των μηχανοδηγών στο δυστύχημα των Τεμπών δεν μπορούσαν να «διαβαστούν».
Τα κινητά έχουν σημασία, διότι εξαιτίας της απουσίας συστήματος σηματοδότησης/τηλεδιοίκησης, οι επικοινωνίες μεταξύ μηχανοδηγών και σταθμαρχών ήταν κοινή πρακτική να γίνονται απευθείας μέσω κινητού τηλεφώνου.