Το αηδόνι της Θράκης έφυγε για το μεγάλο ταξίδι

Ο Πολυχρόνης «Χρόνης» Αηδονίδης ήταν Έλληνας μουσικός και τραγουδιστής της Θρακιώτικης παραδοσιακής μουσικής.

Γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1928, στην Καρωτή, ένα χωριό κοντά στο Διδυμότειχο. Ήταν γιος του ιερέα Χρήστου και της Χρυσάνθης Αηδονίδη και ήταν ο δεύτερος από τα πέντε αδέλφια του. Στην Καρωτή, πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια κι εκεί έμαθε τα πρώτα του τραγούδια και μυήθηκε στον κόσμο της παραδοσιακής μουσικής, πρώτα από τη μητέρα του, που γνώριζε τα περισσότερα τραγούδια της Θράκης κι έπειτα απ’ τους πλανόδιους μουσικούς. Μαθητής ακόμα, διδάχθηκε βυζαντινή μουσική από τον πατέρα του και κατόπιν στο Διδυμότειχο από τους εξέχοντες ψάλτες Μιχάλη Κεφαλοκόπτη και Δημήτριο Μανάκα, ο οποίος αναγνώρισε νωρίς τα φωνητικά χαρίσματα του έφηβου Χρόνη. Ολοκλήρωσε αργότερα τις σπουδές του στη βυζαντινή μουσική, στην Αθήνα, στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στον Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου. Αργότερα διορίστηκε ως κοινοτικός δάσκαλος στα Πετρωτά Ροδόπης προς τις ακτές του Αιγαίου. Το 1950 βρέθηκε στην Αθήνα και εργάστηκε στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο ως λογιστής. Το 1953 γνώρισε τον λαογράφο Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου, ο οποίος του πρότεινε να συμμετέχει στην εκπομπή του «Θρακικοί Αντίλαλοι», στο κρατικό ραδιόφωνο.

Διστακτικός στην αρχή ο Χρόνης Αηδονίδης εντέλει αποφάσισε να λάβει μέρος στην προσπάθεια διάσωσης της ελληνικής μουσικής παράδοσης.

Από τότε και με τη βοήθεια του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, άρχισε να παίρνει μέρος στις εκπομπές του, συμμετέχοντας πολύ σύντομα ως μονωδός στη Χορωδία του Παντελή Καββακόπουλου. Αργότερα συμμετείχε και στη χορωδία του Σίμωνα Καρά, ενώ από το 1957 ανέλαβε τακτική εβδομαδιαία εκπομπή στο ραδιόφωνο, προβάλλοντας το μουσικό θησαυρό της πατρίδας του, της Θράκης. Ήταν η πρώτη φορά που τα Θρακιώτικα τραγούδια ακούγονταν σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.

Είχε λάβει μέρος σε εκατοντάδες εκδηλώσεις τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο Εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία, σε όλα τα κράτη της τέως Σοβιετικής Ένωσης, Ευρώπη). Την πρωτοχρονιά του 2000, σε ένα παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα υποδοχής της νέας χιλιετίας, κάθε χώρα αναλαμβάνει να μεταδώσει με video-clip, μέσω δορυφορικής σύνδεσης, ένα τραγούδι, για να καλωσορίσει το νέο αιώνα.

Η Ελλάδα καλωσόρισε την ανατολή του 2000 στο Σούνιο, με τη φωνή του Χρόνη Αηδονίδη στα τραγούδια «Να ‘μαν πουλί να πέταγα» και «Βασίλεψεν Αυγερινός». Το video-clip που απαθανάτισε αυτή τη στιγμή επιμελήθηκε ο γνωστός σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης. Από τότε πολλά τραγούδια του Χρόνη Αηδονίδη ακούγονται στο εξωτερικό, στα ραδιόφωνα αλλά και ως σήματα σε εκπομπές ή και σε τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτ σε χώρες της Ευρώπης. Το Πάσχα του 2005, συμμετείχε στην καθημερινή επετειακή εκπομπή της ΕΤ1 που προβλήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, με τίτλο «Επικράνθη», ψάλλοντας βυζαντινούς ύμνους της περιόδου, μαζί με τη μαθήτρια και συνεργάτιδά του Νεκταρία Καραντζή καθώς και τον καθηγητή βυζαντινής μουσικής, θεολόγο και φιλόλογο Δημήτρη Βερύκιο. Στην εκπομπή συμμετείχαν, διαβάζοντας αναγνώσματα των ημερών, οι ηθοποιοί Γρηγόρης Βαλτινός και Κοραλία Καράντη.

Η κορύφωση των εμφανίσεων του ήταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004, όπου ο Χρόνης Αηδονίδης καλωσόρισε τους ξένους φίλους μας, στην εντυπωσιακή τελετή λήξης, τραγουδώντας (με συγκλονιστικό τρόπο) το καθιστικό: «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε», όπου το κοινό χειροκροτούσε ασταμάτητα.

Απεβίωσε στις 23 Οκτωβρίου 2023 σε ηλικία 95 ετών.

Η συμβολή του στο να γίνει γνωστή στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο, η Θρακιώτικη μουσική και οι παραδόσεις, ήταν τεράστια και καταλυτική.

Καλό ταξίδι Αγαπημένε Χρόνη μας.

Ο Ελληνικός Πολιτισμός σε ευχαριστεί για την μεγάλη κληρονομιά που μας άφησες.