Εργαζόμενοι στον Τουρισμό: Τι λέει ο νόμος για τα δικαιώματά τους
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 156/1994
Όσοι θα πάνε να δουλέψουν σεζόν σε κάποιο ξενοδοχείο ή μαγαζί εστίασης είναι να καλό να γνωρίζουν ορισμένα βασικά δικαιώματα πριν πουν το τελικό “οκ”. Η δικηγόρος Γιολάντα Καραμπούλια αναλύει τις ισχύουσες διατάξεις σε άρθρο της στο dikigorosergatologos.gr:
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 156/1994, το οποίο ισχύει και για συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, ο εργοδότης οφείλει να ενημερώσει τον εργαζόμενο εντός δύο μηνών μετά την πρόσληψη σε γραπτή μορφή (σύμβαση εργασίας ή άλλο έγγραφο) σχετικά με:
- α) Τα στοιχεία ταυτοποίησης εργαζομένου και εργοδότη,
- β) Τοποθεσία παροχής απασχόλησης,
- γ) Ειδικότητα και καθήκοντα
- δ) διάρκεια της σύμβασης και πρώτη ημέρα απασχόλησης
- ε) μισθός και Συλλογική Σύμβαση που υπάγεται ο εργοδότης
- στ) ημερήσιο/εβδομαδιαίο ωράριο απασχόλησης
Σχετικά με την πρόωρη λήξη της Σύμβασης
Μια σύμβαση ορισμένου χρόνου μπορεί να τερματιστεί πριν τη λήξη της μόνο εφόσον υπάρχει «σπουδαίος λόγος», η ύπαρξη του οποίου κρίνεται δικαστικά. Νομολογιακά έχει κριθεί ότι αποτελούν σπουδαίο λόγο τα περιστατικά εκείνα, ή ακόμη και το μεμονωμένο εκείνο περιστατικό, εξαιτίας των οποίων δεν είναι δυνατή η ομαλή συνέχιση της εργασιακής σχέσης κατ’ αντικειμενική κρίση και κατά την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη (παράδειγμα : Αποδεδειγμένη και ιδίως ποινικά κολάσιμη συμπεριφορά σε πελάτες, στους εκπροσώπους των εργαζομένων κλπ).
Στην περίπτωση ύπαρξης και απόδειξης σπουδαίου λόγου, ο εργοδότης δεν υποχρεούται σε καταβολή αποζημίωσης. Εάν, όμως, ο λόγος δεν είναι «σπουδαίος» η καταγγελία της σύμβασης προ της ορισμένης διάρκειά της είναι άκυρη και οφείλεται αποζημίωση ίση με τους μισθούς που θα λάμβανε ο εργαζόμενος εάν η σχέση εξελισσόταν ομαλά.
Σχετικά με το Ωράριο εργασίας
Κατά τις σχετικά πρόσφατες ρυθμίσεις του Ν. 4808/2021, το νόμιμο πλήρες εβδομαδιαίο ωράριο εργασίας καθορίστηκε σε 40 ώρες για 5θήμερη εβδομάδα εργασίας, δηλαδή 8 ώρες ημερησίως και για 6ήμερη εβδομάδα το πλήρες ωράριο είναι έξι ώρες και σαράντα λεπτά ημερησίως.
Με ατομικές ή συλλογικές συμβάσεις το ωράριο εργασίας δύναται να είναι μικρότερο ποτέ όμως μεγαλύτερο από το νόμιμο.
Στο πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας παρέχεται η δυνατότητα 4ημερης πλήρους απασχόλησης διάρκειας 40 ωρών εβδομαδιαίως και 10 ωρών ημερησίως, ύστερα από αίτηση του εργαζόμενου. Δεν είναι επιτρεπτή η απασχόληση πέραν των 10 ωρών ημερησίως και των 40 ωρών εβδομαδιαίως που κατανέμεται σε 4ήμερη βάση.
Σχετικά με την Υπερεργασία και υπερωριακή απασχόληση
Η υπέρβαση των 8 ωρών ημερησίως επί πενθημέρου και μέχρι την 9η ώρα ή των 6,40 ωρών ημερησίως επί εξαημέρου και μέχρι την 8η ώρα με την προϋπόθεση ότι υφίσταται υπέρβαση των 40 ωρών την εβδομάδα και έως του ορίου των 45 ωρών επί πενθημέρου και 48 ωρών επί εξαημέρου αποτελεί, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν. 3385/2005 (ΦΕΚ Α’ 210) όπως τροποποιήθηκε με τις παραγράφους 10 και 11 του άρθρου 74του Ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α’ 115), υπερεργασία, η πραγματοποίηση της οποίας ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του εργοδότη. Οι 5 ώρες υπερεργασίας επί πενθημέρου (από την 41η έως την 45η ώρα) ή οι 8 ώρες υπερεργασίας επί εξαημέρου (από την 41η έως την 48η ώρα), αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% και δεν συνυπολογίζονται στα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχόλησης που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις.
Η απασχόληση πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα επί πενθημέρου και 48 ωρών την εβδομάδα επί εξαημέρου θεωρείται – σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 74 του Ν.3863/2010 –υπερωριακή απασχόληση και διέπεται από όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες νομιμοποίησής τους. Αμείβεται δε, με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%.
Σημειώνεται, ότι, οι αξιώσεις από υπερωριακή απασχόληση δεν συμψηφίζονται με τις ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές, ούτε κατόπιν συμφωνίας (ΑΠ 429/10 – ΔΕΝ 2010 σελ. 1003, ΑΠ 1413/09). Πάντως είναι έγκυρη η συμφωνία περί προκαταβολής στον μισθωτό ορισμένου επί πλέον του μισθού ποσού, έναντι παρασχεθησομένης συγκεκριμένης υπερωριακής εργασίας. Το ποσόν αυτό συμψηφίζεται με τις αξιώσεις του μισθωτού εκ της πραγματοποιηθείσης εργασίας αυτής. (ΑΠ 529/16, ΝΟΜΟΣ).
Ενώ, με συμφωνία μεταξύ των μερών ο συμψηφισμός της αμοιβής υπερεργασίας με αποδοχές μεγαλύτερες των νομίμων (ήτοι αυτών που προκύπτουν από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή Νόμο) είναι επιτρεπτός. (ΑΠ 429/10, ΑΠ 1413/09 – ΔΕΝ 2010 σελ. 1003, 13).
Διαβάστε επίσης: Μισθοί στον Τουρισμό: Πώς η αύξηση του κατώτατου επηρεάζει τον κλάδο