Η πανδημία δημιουργεί μεγάλες οικονομικές προκλήσεις

Ο κ. Γιάννης Δέτσης, Διευθύνων Σύμβουλος της Choose Strategic Communications Partner γράφει για τις μεγάλες οικονομικές προκλήσεις, που δημιουργεί η πανδημία, ιδιαίτερα για την Ελλάδα.

Ο κoρωνοϊός δεν πλήττει όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Από τα στοιχεία που έχουμε έως τώρα, φαίνεται ότι το 80% θα νοσήσει ήπια ή δεν θα εμφανίσει καν συμπτώματα. Αντίθετα, το 15% θα χρειαστεί νοσηλεία, ενώ ένα 5% θα μπει στην εντατική. Η προσοχή των ειδικών, αλλά και όλων μας, εστιάζει εύλογα, στους τελευταίους, των οποίων η ζωή απειλείται.

Για οικονομίες όπως η ελληνική θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα και στοχευμένα μέτρα

Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τις οικονομίες. Η πανδημία προκαλεί ύφεση σε όλες, κάποιες όμως διαθέτουν επαρκείς δυνάμεις και ισχυρά «αντισώματα» για να την αντιμετωπίσουν. Άλλες θα ταλαιπωρηθούν περισσότερο και θα χρειαστούν μεγαλύτερη υποστήριξη. Υπάρχουν ωστόσο και ορισμένες που θα χτυπηθούν πολύ βαριά, είτε γιατί η νέα κρίση τις βρίσκει πιο αδύναμες, είτε γιατί διαθέτουν κάποια χαρακτηριστικά που αυξάνουν τον κίνδυνο. Όπως δηλαδή, υπάρχουν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες απέναντι στον ιό, έτσι υπάρχουν και ιδιαίτερα ευάλωτες οικονομίες απέναντι στην ύφεση.

Ο λόγος φυσικά για την ελληνική οικονομία, η οποία εισέρχεται στη νέα παγκόσμια κρίση χωρίς ακόμη να έχει αναρρώσει από την προηγούμενη: με τεράστιο χρέος, υψηλή ανεργία και επιβαρυμένο τραπεζικό σύστημα. Επιπλέον, πλήττεται πιο σφοδρά από την καραντίνα, καθώς στηρίζεται δυσανάλογα στον τουρισμό, το εμπόριο και τις μεταφορές,.

Αν η πανδημία στέλνει στο «νοσοκομείο» πανίσχυρες οικονομίες, όπως αυτή των ΗΠΑ και της Γερμανίας, τότε οδηγεί κατευθείαν στην «εντατική» άλλες, σαν την ελληνική, που και πιο αδύναμες είναι και ταλαιπωρούνται από χρόνια «υποκείμενα νοσήματα». Και σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει ανοσία.

Όπως λοιπόν, η θεραπεία από τη νόσο δεν είναι η ίδια για όσους έχουν ήπια συμπτώματα, με εκείνους που νοσούν βαριά – στους πρώτους συστήνεται να μείνουν σπίτι, στους δεύτερους να σπεύσουν στο νοσοκομείο, όπου θα τους παρασχεθεί φαρμακευτική και μηχανική υποστήριξη, το ίδιο πρέπει να συμβεί και με τις οικονομίες. Αυτές που κινδυνεύουν περισσότερο θα πρέπει να τύχουν και της ανάλογης φροντίδας, με εντατική «θεραπεία», προσαρμοσμένη στο «ιστορικό» και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και για όσο χρειαστεί, μέχρι να «αναρρώσουν» πλήρως.

Εξατομικευμένη θεραπεία

Για αυτό και τα οριζόντια οικονομικά μέτρα που υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μεν σωστά, αλλά δεν είναι αρκετά, τουλάχιστον όχι για όλους. Για οικονομίες όπως η ελληνική και η ιταλική που είναι πιο ευάλωτες και αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες, εξαιτίας της υποκείμενης δομής τους, θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα και στοχευμένα μέτρα, όπως ακριβώς στον κάθε ασθενή που εφαρμόζεται εξατομικευμένη θεραπεία.

Μέτρα για παράδειγμα, που λαμβάνουν υπόψη το υψηλό επίπεδο του δημόσιου χρέους και δεν το επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο. Γιατί ο νέος δανεισμός με προϋποθέσεις (conditionality), δηλαδή νέα μνημόνια, όπως προτείνουν κάποιοι, δεν οδηγεί σε θεραπεία αλλά σε παρατεταμένο κώμα. Θα χρειαστούν επίσης, πολιτικές για την ενίσχυση του τουριστικού κλάδου που γνωρίζει πρωτοφανή συρρίκνωση. Αλλά και πρόνοιες για την επανεκκίνηση του τραπεζικού τομέα, ο οποίος βαρύνεται με πολλά κόκκινα δάνεια και αδυνατεί να στηρίξει την οικονομία, τη στιγμή, μάλιστα, που υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη.

Διαφορετικά, η ύφεση θα είναι πολύ πιο βαθιά και μακρόσυρτη στις εν λόγω χώρες και αυτή με την σειρά της θα δοκιμάσει εκ νέου την κοινωνική συνοχή, αλλά και την συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως όλα δείχνουν, η μάχη με την πανδημία μπαίνει σε νέα φάση, από τη γενικευμένη καραντίνα περνάμε σταδιακά σε πιο στοχευμένη αντιμετώπιση, η οποία δεν προϋποθέτει την πλήρη αναστολή της κοινωνικής ζωής. Την ίδια στρατηγική πρέπει να ακολουθήσουμε και για την ανάσχεση της ύφεσης. Θα χρειαστεί να πλαισιώσουμε τα οριζόντια πακέτα στήριξης με στοχευμένες πολιτικές που απαντούν στις ιδιαίτερες ανάγκες και στα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της κάθε οικονομίας. Γιατί αν κάτι γνωρίζουμε πολύ καλά στην οικονομία, είναι ότι one size does not fit all.