Συντάξεις: Τα πέντε «μυστικά» για την διαδοχική ασφάλιση

Πέντε «μυστικά» για σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση αποκαλύπτει η ΓΣΕΕ.

Εξηγείται  με τρόπο χρηστικό και κατανοητό το δυσνόητο, για τους περισσότερους, θέμα της διαδοχικής ασφάλισης με την ενοποίηση όλων των Ταμείων σε ένα, τον e-ΕΦΚΑ.

ΔΕΙΤΕ: «ΕΦΚΑ συντάξεις: Έρχονται αυξήσεις και επίδομα προσωπικής διαφοράς»

Τα  πέντε σημεία – κλειδιά έχουν ως εξής:

1.  Η διαδοχική ασφάλιση είναι η ασφάλιση που πραγματοποιήθηκε έως τις 31.12.2016 σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα και σε διαφορετικούς φορείς, τομείς ή λογαριασμούς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι από το 2017, και καθώς όλα τα Ταμεία συγχωνεύθηκαν υπό την ομπρέλα του ΕΦΚΑ, ισχύει η παράλληλη ασφάλιση.

2.  Το «κλειδί» που ανοίγει την πόρτα της διαδοχικής θεωρείται η κατανόηση της διάταξης που ορίζει ότι κατά την εφαρμογή των διατάξεων δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μέρους του χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί σε έναν φορέα, τομέα, λογαριασμό ή κλάδο. Απαιτείται δηλαδή ο συνυπολογισμός του συνόλου του χρόνου.

3.  Η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης θα πρέπει να δηλώνεται κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης στον τελευταίο φορέα και έχει διττό αποτέλεσμα: α) ως προς το θέμα της θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και β) ως προς το ύψος της δικαιούμενης ανταποδοτικής και εθνικής σύνταξης, που υπολογίζεται με βάση τον διανυθέντα (και δηλωθέντα) σε όλους τους φορείς χρόνο ασφάλισης.

Τι σύνταξη θα πάρετε με διαδοχική ασφάλιση

4.  Για να χορηγηθεί σύνταξη με βάση τις διατάξεις για τη διαδοχική ασφάλιση, θα πρέπει ο ασφαλισμένος στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα στον e-ΕΦΚΑ φορέα να έχει πραγματοποιήσει:

• Για λήψη σύνταξης λόγω γήρατος, 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες 300 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης ή πριν από τη διακοπή της ασφάλισης. Για τη συμπλήρωση των χρονικών αυτών προϋποθέσεων λαμβάνονται υπόψη ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, αν έχει εξαγορασθεί ως πλασματικός χρόνος. Η ανωτέρω αναφερόμενη χρονική προϋπόθεση δεν εξετάζεται για τα πρόσωπα που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης (4.500 ημέρες εργασίας) στο 67ο έτος της ηλικίας και συνυπολογισμό διαδοχικού χρόνου ασφάλισης. Τα εν λόγω πρόσωπα δικαιούνται σύνταξη από την υπηρεσία του τελευταίου ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα δίχως άλλη προϋπόθεση.
• Για λήψη σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου, 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε πριν από τη διακοπή της δραστηριότητας ή απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης ή την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου, και να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο τον χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον αριθμό ημερών εργασίας ο οποίος αναφέρεται παραπάνω ή τις έχει πραγματοποιήσει αλλά δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου φορέα, τότε το αίτημά του διαβιβάζεται στον φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εκτός από τον τελευταίο.

Συντάξεις: Οι προϋποθέσεις για την διαδοχική ασφάλιση

5. Απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να διαβιβάσει ο τελευταίος φορέας στον προηγούμενο το αίτημα συνταξιοδότησης είναι:

• Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντος φορέα. Για τους αυτοτελώς απασχολουμένους ή ελεύθερους επαγγελματίες, όριο ηλικίας διαβίβασης έχει οριστεί το 60ό έτος της ηλικίας και για τους ασφαλισμένους του τ. ΟΓΑ το 67ο.
• Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω αναπηρίας να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας το οποίο προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντος φορέα.

Διαδοχική και παράλληλη ασφάλιση: Πως αξιοποιείται ο χρόνος ασφάλισης υπέρ του ασφαλισμένου

• Κανένας χρόνος ασφάλισης και καμία καταβληθείσα εισφορά δεν χάνονται.
• Οι χρόνοι ασφάλισης, παράλληλοι και μη παράλληλοι, που δεν λαμβάνονται υπόψη στη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης, προσαυξάνουν το ποσό της σύνταξης κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 30 του ν. 4387/2016.
• Στις περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλα χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς πριν την ένταξή τους στον Ε.Φ.Κ.Α., ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει, για το παράλληλο αυτό διάστημα, το χρόνο ασφάλισης που επιθυμεί να συνυπολογίσει, σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
• Για τον διαδοχικά ασφαλισμένο, που κατά τη λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του μετά την 01.01.2017, προκύπτει πολλαπλή δραστηριότητα, έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τις προϋποθέσεις του ενταχθέντος φορέα με τις οποίες επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί.
• Οι χρόνοι ασφάλισης με τους οποίους θεμελιώνεται το δικαίωμα, καθώς και ο χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ποσού της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.

Διαδοχική ασφάλιση: Καταμέτρηση ενσήμων ΙΚΑ

Μάλιστα στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης όπου η διαδικασία είναι χρονοβόρα η αίτηση για την καταμέτρηση των ενσήμων είναι υποχρεωτική, υποβάλλεται άπαξ, λογίζεται δε ότι συμπεριλαμβάνει όλους τους πρώην ασφαλιστικούς φορείς. Επίσης, η βεβαίωση έχει επεκταθεί και στον τ. ΟΓΑ. 

Η σχετική προσυνταξιοδοτική βεβαίωση συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης. Οι προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις μπορούν να εκδίδονται και από πιστοποιημένους επαγγελματίες, δικηγόρους ή λογιστές. 

Μειωμένη σύνταξη στα 62 με διαδοχική ασφάλιση

Η ασφαλισμένη, κατοχυρώνει συντ/κό δικαίωμα για μεν μειωμένη σύνταξη στο 62°, (εφ όσον έχει ανά 100 ημέρες ασφάλισης την τελευταία 5ετία πριν την αίτηση ή την συμπλήρωση του ορίου ηλικίας) για δε πλήρη στο 67° έτος της ηλικίας της (Ν. 4093/2012).

Πότε βγαίνω σε σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση

Νωρίτερα στη σύνταξη, αλλά και λιγότερη αναμονή κατά τη διαδικασία συνταξιοδότησης προβλέπει το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την διαδοχική ασφάλιση. Εγκύκλιος του Γ. Βρούτση ξεκαθαρίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις. Αναλυτικά παραδείγματα.

Σε εφαρμογή της τελευταίας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που μεταξύ άλλων προβλέπει απλούστευση των διαδικασιών και δίνει τη δυνατότητα συνταξιοδότησης ακόμη και κατά 7 χρόνια νωρίτερα, η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει ότι μειώνεται ο απαιτούμενος αριθμός ενσήμων για την έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης από το πρώτο κιόλας στάδιο της διαδικασίας, ώστε στην πράξη, το δικαίωμα να κρίνεται από τον τελευταίο φορέα ασφάλισης. Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα σε ασφαλισμένους με διαδοχική, άνω των 67 ετών, να λάβουν σύνταξη εφόσον έχουν αθροιστικά 15 έτη ασφάλισης.

Αναλυτικά, η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει ότι μειώνεται ο αριθμός των ημερών ασφάλισης που απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στον τελευταίο ενταχθέντα Φορέα πριν την αίτηση συνταξιοδότησης ή τη διακοπή της ασφάλισης, προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί από τον e-ΕΦΚΑ με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του τελευταίου ενταχθέντα Φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού.

Έτσι, για την συνταξιοδότηση λόγω γήρατος προβλέπεται η πραγματοποίηση 1.000 ημερών ασφάλισης (η.α.) συνολικά, από τις οποίες 300 η.α. κατά την τελευταία πενταετία πριν την αίτηση συνταξιοδότησης ή τη διακοπή της ασφάλισης, αντί 1.500 και 500 η.α. αντίστοιχα. Στην περίπτωση αναπηρίας ή θανάτου, απαιτείται η πραγματοποίηση 600 η.α. οποτεδήποτε, αντί 1.000 η.α. συνολικά εκ των οποίων 300 πριν τη διακοπή της δραστηριότητας.

Επίσης, καταργούνται τα δύο στάδια διαδικασίας εύρεσης των συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων με τις οποίες θεμελιώνει ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτικό δικαίωμα και οι ευνοϊκότερες προϋποθέσεις εξετάζονται ήδη από την αρχή της διαδικασίας.

Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις σε κανέναν από τους ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς, το αίτημα συνταξιοδότησης δεν γίνεται αποδεκτό και δεν εξετάζεται σε δεύτερο στάδιο με τις διατάξεις του τελευταίου φορέα, όπως αυτό ίσχυε με το προηγούμενο καθεστώς του ν. 4387/2016, συντομεύοντας με τον τρόπο αυτό τη διαδικασία εύρεσης συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων με τις οποίες ο ασφαλισμένος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Επίσης, σύμφωνα με το νόμο, η δυνατότητα χρήσης των διατάξεων περί διαδοχικής ασφάλισης εναπόκειται στην επιλογή του ασφαλισμένου. Η μοναδική περίπτωση που δεν μπορεί να υπάρξει μη συνυπολογισμός χρόνου ασφάλισης ενός Φορέα είναι όταν υφίσταται υπαγωγή στην ασφάλιση του Φορέα αυτού και μετά την 01.01.2017 στον e-ΕΦΚΑ. Προσοχή όμως, γιατί η προσμέτρηση χρόνου διαδοχικής ασφάλισης σε μεταγενέστερο της συνταξιοδότησης χρονικό σημείο δεν είναι δυνατή, καθώς η δήλωση περί συνυπολογισμού ή μη του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης είναι δεσμευτική για τον ασφαλισμένο.

Διαδοχική Ασφάλιση Δημοσίου

Διαδοχική Ασφάλιση είναι η ασφάλιση που έχει πραγματοποιηθεί έως την 31/12/2016 σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα και σε διαφορετικούς φορείς, που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.

Η αξιοποίηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης εξετάζεται κατά την εξέταση της σύνταξης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης ή με βάση το αυτοτελές δικαίωμα, με την προϋπόθεση ότι ζητείται η αξιοποίηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης του άλλου πρώην φορέα (είτε για προσαύξηση είτε για υπολογισμό 2ης ανταποδοτικής σύνταξης). Η προσαύξηση της σύνταξης για τη παράλληλη ασφάλιση εφαρμόζεται για όλες τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί από τις 13.05.2016 και μετά, καθώς και σε αιτήσεις συνταξιοδότησης των οποίων η καταβολή της σύνταξης αρχίζει μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου.

Ο παράλληλος χρόνος που δεν έχει ληφθεί για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, λαμβάνεται υπόψη για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36Α του Ν.4387/2016 το οποίο προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 32 του Ν.4670/2020.

Η προσαύξηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης έως 31.12.2016 που δεν έχει ληφθεί υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, υπολογίζεται με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς κάθε έτους που έχει καταβληθεί η επιπλέον εισφορά. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτή την περίπτωση προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επί πλέον εισφοράς.