SOS: Καταρρέουν επικουρικές και εφάπαξ - Μελέτη

Η διαφορά του ενός συστήματος που εφαρμόζεται σήμερα (διανεμητικό) και του νέου, που έρχεται μέσω μεταρρύθμισης (κεφαλαιοποιητικό) είναι χαώδης. Στην πρώτη περίπτωση ο συνταξιούχος λαμβάνει 322 ευρώ ως επικουρική σύνταξη. Στη δεύτερη, με επένδυση στο Χρηματιστήριο, ο συνταξιούχος λαμβάνει για το ίδιο χρονικό διάστημα, μόλις 42 ευρώ!

Είναι η τεράστια διαφορά που προκύπτει μετά από μελέτη που πραγματοποίησαν δύο έγκριτοι εργατολόγοι, ο καθηγητής Σάββας Ρομπόλης και ο Βασίλης Μπέτσης. Μια μελέτη που αναδεικνύει το μέγεθος του πραγματικού κινδύνου που διατρέχουν οι επικουρικές συντάξεις, αλλά και τα εφάπαξ, εάν προωθηθεί και γίνει πράξη η μεταρρύθμιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση.

Πιο αναλυτικά, στη μελέτη αποτυπώνεται πόσο μεγάλος είναι κίνδυνος αυτής της επιλογής. Το παράδειγμα που λαμβάνει η προσέγγιση των δύο επιστημόνων έχει πραγματικά στοιχεία: Ποια θα ήταν η απόδοση της επικουρικής σύνταξης, με μισθό 1.000 ευρώ, εισφορά 6% στην επικουρική ασφάλιση και 35 έτη προϋπηρεσίας, την περίοδο 1985 – 2019. Πρόκειται για μια περίοδο όπου οι διακυμάνσεις στο Χρηματιστήριο ήταν πολύ μεγάλες σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις (2000 και 2008), ενώ το ΑΕΠ της χώρας είχε πολύ πιο σταθερή πορεία.

Το αποτέλεσμα της μελέτης είναι συγκλονιστικό. Στην περίπτωση που συνεχιστεί το σημερινό σύστημα, κατά το οποίο η πορεία της επικουρικής σύνταξης και του εφάπαξ, συνδέεται με την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας, τότε ο δικαιούχος-συνταξιούχος θα λάβει ως ποσό 322 ευρώ, αφού θα είχε συσσωρεύσει στο νοητό τραπεζικό του λογαριασμό 66.730 ευρώ.

Όμως στην περίπτωση που αλλάξει το υπάρχον σύστημα, μετατραπεί σε αμιγώς κεφαλαιοποιητικό, με επένδυση των κεφαλαίων που δημιουργούνται στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, τότε ο δικαιούχος-συνταξιούχος θα λάβει ως ποσό, μόλις 42 ευρώ, γιατί θα είχε συσσωρεύσει στον ατομικό του λογαριασμό 8.714 ευρώ!

Συντάξεις στον… τζόγο

Ουσιαστικά, η μελέτη διαπιστώνει τη μεγάλη πτώση (ζημιά) που θα είχε ο ασφαλισμένος με την κρίση του 2000 αλλά κυρίως με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Όπου δηλαδή συντελέσθηκε η κατάρρευση του Χρηματιστηρίου και στην ουσία ο ασφαλισμένος θα έχανε όλες τους τις εισφορές που θα είχε πληρώσει κατά την διάρκεια 23 ετών.

Σε αντίθεση με την πορεία του νοητού ατομικού λογαριασμού (κουμπαρά), όπου συσσωρεύοντας με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ, διαπιστώνεται μια σταθερή συνεχή αύξηση και μια μικρή πτώση την περίοδο της οικονομικής κρίσης και ύφεσης. Αυτό οφείλεται γιατί κατά την πενταετή περίοδο 2008-2012 η συνολική απόδοση του ΓΔ του ΧΑ ήταν -174,12%, ενώ η συνολική μεταβολή του ΑΕΠ ήταν -18,74%.

Έτσι, με το παράδειγμα αυτό, συγκρίνοντας την πορεία των εισφορών που θα κατέβαλε ο ασφαλισμένος στον εργασιακό του βίο, διαπιστώνεται με τον πιο τεκμηριωμένο ποσοτικά τρόπο ο μεγάλος κίνδυνος των χρηματιστηριακών αγορών. Κι αυτό σε βαθμό που να καταρρίπτεται το λανθασμένο επιχείρημα ότι ο «ο επενδυτικός κίνδυνος είναι μικρότερος από όσο νομίζουμε».