ΟΔΗΓΟΣ: Τι ισχύει για κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές

Διευκρινίσεις και απαντήσεις στα συνηθέστερα ερωτήματα για τις ισχύουσες διατάξεις των αφορολόγητων ορίων που ισχύουν για την απόκτηση πρώτης κατοικίας και τις ρυθμίσεις για τους φόρους κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και μεταβιβάσεων ακινήτων, έχει συγκεντρώσει σε οδηγό της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων(ΑΑΔΕ).

Στο τέλος του κειμένου παρέχεται αρχείο (pdf) με τις αναλυτικές οδηγίες της ΑΑΔΕ.

Τα σημαντικότερα σημεία: 

1 Ποιος είναι υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;

• Ο κληρονόμος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπος του (άρθρο 61 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών – Δωρεών – Γονικών παροχών, ο οποίος κυρώθηκε με το ν. 2961/2001)

2 Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου κληρονομιάς; 

• Η δήλωση φόρου κληρονομιάς πρέπει να υποβληθεί μέσα σε έξι μήνες, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα, ή μέσα σε ένα χρόνο, αν ο κληρονομούμενος απεβίωσε στην αλλοδαπή ή οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν κατά το χρόνο θανάτου στην αλλοδαπή. Η προθεσμία αρχίζει από το θάνατο του κληρονομουμένου ή τη δημοσίευση της διαθήκης ή τη δημοσίευση της τελεσίδικης απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή το θάνατο του υπόχρεου σε δήλωση, αν αυτός δεν υπέβαλε δήλωση ή το διορισμό των κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών, των εκτελεστών διαθήκης, των συνδίκων πτώχευσης ή την αναγνώρισή τους, σε περίπτωση κληρονόμων σχολαζουσών κληρονομιών. Η κατά τα άνω εξάμηνη ή ετήσια προθεσμία μπορεί να παραταθεί για τρεις (3) κατ’ ανώτατο όριο μήνες, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ, αν συντρέχουν αποχρώντες λόγοι

3 Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται κατά την υποβολή δηλώσεων φόρου κληρονομιάς;

• Ληξιαρχική πράξη θανάτου
• Αντίγραφο διαθήκης
• Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό της αρμόδιας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής περί του είδους και του βαθμού συγγενείας προς τον κληρονομούμενο
• Πιστοποιητικό του γραμματέα του Ειρηνοδικείου περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης στην περίπτωση της εξ αδιαθέτου διαδοχής
• Πιστοποιητικό για την ηλικία του επικαρπωτή, όταν για τον προσδιορισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη η ηλικία αυτού
• Εγγραφο νομιμοποιήσεως, σε περίπτωση πληρεξουσίου
• Τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης
• Αποδεικτικά χρεών της κληρονομιάς (σχετικό άρθρο 67 του Κώδικα)

4 Ποια είναι αρμόδια ΔΟΥ για την παραλαβή δηλώσεων φόρου κληρονομιάς;

• Η ΔΟΥ της κατοικίας του κληρονομουμένου ή η ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού, αν ο κληρονομούμενος ήταν κάτοικος αλλοδαπής. Αν όμως ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στην αλλοδαπή, αλλά πέθανε στην Ελλάδα, αρμόδια είναι η ΔΟΥ του τόπου θανάτου. Ως κατοικία του κληρονομουμένου θεωρείται αυτή που προκύπτει από το ΑΦΜ αυτού

5 Ποιος είναι υπόχρεος υποβολής δήλωσης φόρου δωρεάς – γονικής παροχής; 

• Είναι οι συμβαλλόμενοι δωρητής – δωρεοδόχος, γονέας – τέκνο και, σε περίπτωση άτυπης δωρεάς, ο δωρεοδόχος

6 Ποια είναι αρμόδια ΔΟΥ για την παραλαβή δήλωσης φόρου δωρεάς – γονικής παροχής; 

• Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ της κατοικίας του δωρητή. Ως κατοικία του δωρητή θεωρείται αυτή που προκύπτει από τον ΑΦΜ αυτού

Αναλυτικός οδηγός(pdf):