Ευρωεκλογές 2024: Η ακροδεξιά σαρώνει στην ΕΕ, η Γαλλία σε πρόωρες εκλογές
Η αβεβαιότητα «τινάζει στον αέρα» τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου - Στήνει άμυνες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Τα κέρδη της ακροδεξιάς στις Ευρωεκλογές της Κυριακής ώθησαν τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές και πρόσθεσαν αβεβαιότητα στην πολιτική κατεύθυνση της Ευρώπης.
Ενώ τα κεντρώα, τα φιλελεύθερα και τα σοσιαλιστικά κόμματα επρόκειτο να διατηρήσουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο των 720 εδρών, η ψηφοφορία επέφερε εγχώριο πλήγμα στους ηγέτες τόσο της Γαλλίας όσο και της Γερμανίας, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το πώς και το πού οι μεγάλες δυνάμεις θα οδηγήσουν την πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ευρωεκλογές 2024: Έρχεται ανασχηματισμός στην Κυβέρνηση;
Στροφή προς τα δεξιά σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία
Παίρνοντας ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα για να προσπαθήσει να αποκαταστήσει την εξουσία του, ο Μακρόν προκήρυξε βουλευτικές εκλογές, με τον πρώτο γύρο στις 30 Ιουνίου.
Όπως ο Μακρόν, ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έζησε επίσης μια οδυνηρή νύχτα όπου οι Σοσιαλδημοκράτες του σημείωσαν το χειρότερο αποτέλεσμα όλων των εποχών, υποφέροντας από τα χέρια των κυρίαρχων συντηρητικών και της ακροδεξιάς παράταξης Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Εν τω μεταξύ, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι είδε τη θέση της να ενισχύεται από την συντηρητική ομάδα της Αδέλφια της Ιταλίας που κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, έδειξαν τα exit poll.
Μια στροφή προς τα δεξιά εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να καταστήσει δυσκολότερη την ψήφιση νέας νομοθεσίας που μπορεί να χρειαστεί για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της ασφάλειας, στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ή στον βιομηχανικό ανταγωνισμό από την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, το πόση ακριβώς επιρροή θα ασκήσουν τα ευρωσκεπτικιστικά εθνικιστικά κόμματα θα εξαρτηθεί από την ικανότητά τους να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να συνεργαστούν. Επί του παρόντος είναι χωρισμένοι σε δύο διαφορετικές οικογένειες και ορισμένα κόμματα και νομοθέτες βρίσκονται προς το παρόν εκτός αυτών των ομάδων.
Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) θα είναι η μεγαλύτερη πολιτική παράταξη στο νέο νομοθετικό σώμα, κερδίζοντας πέντε έδρες για να συγκεντρώσει 189 βουλευτές, σύμφωνα με κεντρικό exit poll.
Στην Πολωνία, ο κεντρώος Πολιτικός Συνασπισμός του Πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, μέλος του ΕΛΚ, επρόκειτο να κερδίσει την ευρωπαϊκή ψηφοφορία. Και στην Ισπανία, το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, επίσης μέρος του ΕΛΚ, βρέθηκε στην κορυφή, υπερτερώντας του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ.
Ευρωεκλογές 2024: Τα τελικά αποτελέσματα – Ποιοι εκλέγονται
Αβέβαιο το μέλλον για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Τέτοια αποτελέσματα ήταν καλά νέα για το μέλος του ΕΛΚ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που επιδιώκει μια δεύτερη πενταετή θητεία στο τιμόνι του ισχυρού εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ, ενώ η ίδια δεν άργησε να παρουσιαστεί ως ασπίδα απέναντι στα άκρα.
“Καμία πλειοψηφία δεν μπορεί να σχηματιστεί χωρίς το ΕΛΚ και μαζί… Θα χτίσουμε ένα προπύργιο ενάντια στα άκρα από αριστερά και δεξιά“, είπε στους υποστηρικτές της στη βραδινή εκδήλωση του ΕΛΚ στις Βρυξέλλες.
Πρόσθεσε, αργότερα το βράδυ: «Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι οι ακραίοι και τα αριστερά και τα δεξιά έχουν κερδίσει υποστήριξη και γι’ αυτό το αποτέλεσμα έρχεται με μεγάλη ευθύνη για τα κόμματα στο κέντρο».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μπορεί να χρειάζεται ακόμα υποστήριξη από ορισμένους εθνικιστές, όπως τα Αδέλφια της Ιταλίας για να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δίνοντας στη Μελόνι και στους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) συμμάχους της περισσότερη δύναμη – κάτι που θα μπορούσε να αναστατώσει άλλους πιθανούς συμμάχους.
Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες είναι έτοιμοι να είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική οικογένεια, παρόλο που έχασαν τέσσερις βουλευτές για να καταλήξουν με 135, έδειξε το exit poll.
Πολιτικοί παρατηρητές αποδίδουν τη στροφή προς τα δεξιά στην άνοδο του κόστους ζωής, τις ανησυχίες για τη μετανάστευση και το κόστος της πράσινης μετάβασης καθώς και τον πόλεμο στην Ουκρανία – ανησυχίες που έχουν καταλάβει τα εθνικιστικά και λαϊκιστικά κόμματα.
Απώλειες για κεντροδεξιά, κεντροαριστερά, φιλελεύθερους και πράσινους
«Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι ένιωσαν ότι η Ευρώπη δεν κάνει πράγματα με ανθρώπους, αλλά το κάνει απλώς πάνω από τους ανθρώπους», είπε ο επικεφαλής υποψήφιος των Πρασίνων, Bas Eickhout σε συνέντευξή του στο Reuters, ρωτώντας γιατί η ακροδεξιά τα πάει τόσο καλά.
«Και νομίζω ότι εδώ πρέπει να βρούμε μια αξιόπιστη απάντηση, διαφορετικά, φτάνουμε μόνο πιο μακριά στην άκρα δεξιά», είπε, αφού οι Πράσινοι και οι φιλελεύθεροι έχασαν έδαφος στις εκλογές.
Οι ευρωσκεπτικιστικές εθνικιστικές ομάδες ECR και Identity and Democracy (ID) και ακροδεξιοί νομοθέτες που δεν είναι ακόμη συνδεδεμένοι με πολιτική οικογένεια της ΕΕ από το γερμανικό AfD εξασφάλισαν μαζί 146 έδρες, ένα κέρδος 19, έδειξε το κεντρικό exit poll.
Το exit poll προέβλεπε ότι τα φιλοευρωπαϊκά κεντροδεξιά, κεντροαριστερά, φιλελεύθερα και οι Πράσινοι κόμματα θα διατηρήσουν την πλειοψηφία των 460 εδρών, αλλά μία που είναι μειωμένη σε σύγκριση με τις 488 στην απερχόμενη βουλή των 705 βουλευτών.
Ιδίως τα κόμματα των Πρασίνων της Ευρώπης υπέστησαν μεγάλες απώλειες, υποχωρώντας σε 53 βουλευτές από 71 στο απερχόμενο κοινοβούλιο.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συναποφασίζει με το Διακυβερνητικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τους νόμους που διέπουν το μπλοκ των 27 εθνών των 450 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Το exit poll έδωσε στους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές τρεις περισσότερους βουλευτές από ό,τι στο προηγούμενο κοινοβούλιο για συνολικά 72 και στην ακροδεξιά ομάδα ID εννέα περισσότερες έδρες για συνολικά 58.
Ο αριθμός των ανεξάρτητων βουλευτών που ενδέχεται να επιλέξουν να ενταχθούν σε άλλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ευρωσκεπτικιστών, αυξήθηκε κατά 33 σε 95, σύμφωνα με το exit poll.
