Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα Πέμπτη 24 Αυγούστου 2023

Κοσμά του Αιτωλού, Αγίου Ευτυχούς Ιερομάρτυρος

Γιορτάζουν τα ονόματα: Αιτωλία, Ευτυχία, Ευτυχούλα, Έφη, Ευτύχιος, Ευτύχης (γιορτάζει και 6 Απριλίου & 30 Μαίου)

Οι Άγιοι:

Άγιος Ευτυχής Ιερομάρτυρας μαθητής του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

Ο Άγιος Ευτυχής έζησε τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Γεννήθηκε στη Σεβαστή της Κιλικίας κατά τον
Συναξαριστή ή της Λυδίας κατ’ άλλους από ειδωλολάτρες γονείς και ήταν μαθητής του Ευαγγελιστή
Ιωάννη του Θεολόγου και του Αποστόλου Παύλου. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, θέλοντας να δείξει τον άνθρωπο που έχει αληθινά πνεύμα Θεού, είπε: «Παν πνεύμα ό ομολογεί Ιησούν Χριστόν εν σαρκί έληλυθότα, εκ του Θεού εστί» (Α’ επιστολή Ιωάννου, δ’ – 2). Δηλαδή, κάθε άνθρωπος που παρουσιάζεται με χάρισμα Πνεύματος, αν ομολογεί όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα ότι ο Ιησούς Χριστός πράγματι σαρκώθηκε και έζησε σαν άνθρωπος φέροντας την ανθρώπινη φύση, αυτός ο άνθρωπος είναι από το Θεό. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν και ο Άγιος Ευτυχής.
Σαν γνήσιος μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή, απέδειξε περίτρανα στη ζωή του ότι
είναι πραγματικά άνθρωπος του Θεού. Κήρυξε με ανδρεία το Ευαγγέλιο, γκρέμισε πολλούς ναούς
ειδώλων, υπέμεινε δαρμούς και κακοπάθησε πολλά χρόνια δέσμιος μέσα στη φυλακή. Κατόπιν τον
έριξαν στη φωτιά και μετά στα πεινασμένα θηρία. Επειδή, όμως, ένα από τα θηρία μίλησε με ανθρώπινη φωνή, αλλά και επειδή στη συνέχεια έμεινε αβλαβής από τα υπόλοιπα μαρτύρια, όλοι εξεπλάγησαν.
Εξαιτίας, λοιπόν, αυτών των θαυμάτων, τον άφησαν ελεύθερο να γυρίσει στην πατρίδα του Σεβαστή,
όπου ειρηνικά παρέδωσε στον Κύριο το πνεύμα του. (Η μνήμη του Αγίου Ευτύχη, επαναλαμβάνεται και
στις 30 Μαΐου).
Το μεγάλο προσκύνημα του Αγίου Ιερομάρτυρος Ευτυχούς το οποίο ευρίσκεται στα Τσισκιανά Σελίνου
εορτάζει την 24η Αυγούστου, ημέρα μνήμης του Αγίου Ιερομάρτυρος Ευτυχούς. Ο Σεβασμιώτατος
Μητροπολίτης μας χοροστάτησε του Εσπερινού. Στον σύντομο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στο
πρόσωπο του εορτάζοντος Αγίου, μάρτυρας των πρώτων Χριστιανικών αιώνων, σημειώνοντας ότι την αυτή την ημέρα συνεορτάζει και ένας άλλος μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας μας ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός,
ο οποίος έδρασε επί Τουρκοκρατίας. «Πρώτοι Χριστιανικοί αιώνες-ύστεροι Χριστιανικοί αιώνες, ανέφερε
ο Σεβασμιώτατος. Η ίδια Εκκλησία, οι ίδιοι αγώνες, αδιάσπαστη συνέχιση της ζωής της Εκκλησίας. Ο
Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνες. Αυτό είναι η Εκκλησία, αυτό είναι η πίστις μας», σημείωσε ο
Σεβασμιώτατος. «Θα διερωτηθούν ίσως κάποιοι, συνέχισε, τι νόημα έχει η κουβέντα αυτή στην σημερινή
πραγματικότητα όπου τα πάντα γύρω μας είναι απέλπιδα και αδιέξοδα. Και όμως, έαν θα θελήσομε να
δούμε την αλήθεια κατάματα, χωρίς στρουθοκαμηλισμούς, τότε θα πρέπει να παραδεχθούμε, να
συνειδητοποιήσομε, ότι κυρίαρχη αιτία όλης αυτής της ζοφερής καταστάσεως είναι ακριβώς το γεγονός
ότι απαξιώσαμε, απορρίψαμε, χλευάσαμε, ειρωνευτήκαμε ό,τι εκφράζει ο σημερινά τιμώμενος
Ιερομάρτυρας Ευτυχής. Δηλαδή: Το αγωνιστικό φρόνημα, το ασκητικό ήθος, την δύναμη της υπέρβασης.
Εμείς αντί όλων αυτών επιλέξαμε την εύκολη λύση, την υπερβολή της κατανάλωσης χωρίς να παράγομε,
το περίσσιο, το περιττό και τώρα στην προσπάθεια μας να λύσομε το πρόβλημα, έχομε την ψευδαίσθηση
πως οι καταγγελτικές κραυγές είναι αρκετές. Όσο δεν συνειδητοποιούμε πως η ελπίδα μπορεί να
ανατείλει και πάλι με την αλλαγή στάσης και αντίληψης ζωής, την αυτοκριτική που οφείλει ο καθένας μας
να κάνει, τόσο η κατάσταση θα παραμένει αδιόρθωτη», κατέληξε ο Σεβασμιώτατος, ευχόμενος χρόνια
πολλά και ευλογημένα στους πολλούς εορτάζοντες που μετείχαν του Εσπερινού.

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Έλληνορθόδοξος ιερομόναχος, ιερομάρτυρας, ισαπόστολος και εθνεγέρτης. Υπήρξε η πλέον δραστήρια
και επιβλητική φυσιογνωμία του νεοελληνικού Μαρτυρολογίου. Η μνήμη του παραμένει ζωντανή μέχρι
σήμερα. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Κώνστας και γεννήθηκε στο Μεγάλο Δέντρο της Αιτωλίας το 1714 από γονείς θεοσεβούμενους. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στο ιεροδιδασκαλείο του Γεράσιμου Λύτσικα στη Σιγδίτσα Φωκίδας και στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα στη Μονή της Αγίας Παρασκευής στα Βραγγιανά των Αγράφων.

Μόλις τελείωσε το σχολείο δούλεψε ως δάσκαλος στην ευρύτερη περιοχή της Ναυπακτίας και μόλις
ιδρύθηκε η Αθωνιάδα Σχολή στο Άγιο Όρος ήταν από τους πρώτους σπουδαστές της. Παρακολούθησε
μαθήματα φιλοσοφίας, με δασκάλους τον Παναγιώτη Παλαμά, τον Ευγένιο Βούλγαρη και το Νικόλαο
Τζαρτζούλη και μελέτησε σε βάθος την Αγία Γραφή και το έργο των Πατέρων της Εκκλησίας. Το 1759
ενδύθηκε το μοναχικό σχήμα στη Μονή του Αγίου Φιλοθέου κι έλαβε το όνομα Κοσμάς. Μετ’ ολίγον
χειροτονήθηκε ιερέας. Τον επόμενο χρόνο, με την προτροπή του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως
Σωφρονίου Β’, ο οποίος είχε εκτιμήσει τις αρετές και το δυναμικό του χαρακτήρα, ξεκίνησε το
ιεραποστολικό του έργο στο υπόδουλο έθνος, το οποίο συνέχισε αδιάλειπτα για είκοσι χρόνια και
επισφράγισε με το μαρτύριό του. Ο πατρο-Κοσμάς πραγματοποίησε τέσσερις μεγάλες περιοδείες σε
διάφορες περιοχές του Ελληνισμού, από την Κωνσταντινούπολη ως την Πελοπόννησο και από τα νησιά του Αιγαίου ως την Αλβανία. Κήρυττε το λόγο του Θεού σε γλώσσα απλή και κατανοητή, ενώ παράλληλα ενίσχυε το φρόνημα του υπόδουλου γένους στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Απ’ όπου περνούσε
πλήθος πιστών «ραγιάδων» τον άκουγε με πολλή προσοχή. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που είπε κάποτε
στην ομιλία του σ’ ένα χωριό: Ήρθα στο χωριό σας να σας κηρύξω τον λόγο του Θεού. Δίκαιο,
λοιπόν, είναι να με πληρώσετε για τον κόπο μου. Όχι, όμως, με χρήματα, γιατί τι να τα κάνω; Η
πληρωμή μου είναι να βάλετε τα λόγια του Θεού στην καρδιά σας για να κερδίσετε την αιώνια
ζωή.
Ο φλογερός ιερωμένος προέτρεπε να ιδρύουν σχολεία και εκκλησίες, γιατί θεωρούσε το σχολείο θεμέλιο
για τη θρησκευτική και ηθική αναγέννηση των Ελλήνων. «Καλύτερον, αδελφέ μου, να έχης ελληνικόν
σχολείον εις την χώρα σου, παρά να έχης βρύσες και ποτάμια» έλεγε. Κατέκρινε όσους Έλληνες
μιλούσαν βλάχικα ή αρβανίτικα και τους προέτρεπε να μαθαίνουν στα παιδιά τους Ελληνικά, γιατί «και η εκκλησία μας είναι εις την Ελληνικήν». Από επιστολή του προς τον αδελφόν του Χρύσανθο
πληροφορούμαστε ότι ίδρυσε 10 ελληνικά σχολεία της αρχαίας ελληνικής διαλέκτου και 200 δημοτικά
σχολεία. Ο Κοσμάς κήρυττε την εμμονή στην ορθόδοξη πίστη. Η αγάπη προς τον Θεό και η αγάπη προς τον πλησίον είναι οι δύο άξονες γύρω από τους οποίους περιστρεφόταν περισσότερο η διδασκαλία του.

«Καθώς ένα χελιδόνι χρειάζεται δύο πτέρυγας δια να πετά εις τον αέρα, ούτω και ημείς
χρειαζόμεθα αυτάς τα δύο αγάπας, διότι χωρίς αυτών είναι αδύνατον να σωθώμεν» έλεγε. Η
αγάπη και η ευλάβεια προς τον Θεό έπρεπε να εκδηλώνεται και με την τήρηση της Κυριακής αργίας, την οποία όμως κατέλυαν οι Εβραίοι με τα παζάρια. Γι’ αυτό το λόγο κατά τα τελευταία χρόνια της δράσης του επιτέθηκε με ασυνήθιστη οξύτητα εναντίον τους. «Δέκα χιλιάδες χριστιανοί με αγαπώσι και ένας με μισεί.
Χίλιοι Τούρκοι με αγαπώσι και ένας όχι τόσον. Χιλιάδες Εβραίοι θέλουν τον θάνατόν μου και ένας όχι»
έγραφε στον αδελφό του Χρύσανθο.Ο πατροΚοσμάς με το κήρυγμά του προκάλεσε την οργή των
Εβραίων της Ηπείρου, οι οποίοι τον διέβαλαν ως όργανο των Ρώσων και υποκινητή επανάστασης των
χριστιανών εναντίον του οθωμανικού κράτους στον Πασά της περιοχής. Έτσι, καθώς κήρυττε το λόγο του
Θεού στο χωριό Κολικόντασι του Βερατίου (σημερινό Μπεράτι Αλβανίας) συνελήφθη στις 1779 με εντολή
του τοπικού ηγεμόνα Κουρτ Πασά και την επομένη κρεμάστηκε από δέντρο στις όχθες του ποταμού
Άψου. Το σώμα του ρίχτηκε στο ποτάμι, απ’ όπου το ανέσυρε ο εφημέριος του χωριού και το έθαψε. Τον
χαρακτήρα του κηρύγματός του δείχνουν οι «Διδαχές» του, όσες διασώθηκαν από τους μαθητές του, οι
οποίοι τον ακολουθούσαν στις διάφορες περιοδείες του και κρατούσαν σημειώσεις. Ο Κοσμάς είναι
γνωστός στις μέρες μας και για τις προφητείες του. Από τις πολλές προφητείες του, που διασώζονται,
άλλες αναφέρονται στην απελευθέρωση του Γένους, άλλες στο μέλλον προσώπων και πόλεων, άλλες
στο μέλλον της ανθρωπότητας και άλλες στις καταπληκτικές εφευρέσεις της επιστήμης. Αναφέρουμε τις
πιο γνωστές:

• «Το ποθούμενον θα γίνη στην τρίτη γενεά. Θα το ιδούν τα εγγόνια σας». Πράγματι, η
  γενιά του 1821 υπήρξε η τρίτη από την εποχή του Κοσμά.
• «Πότε θα ‘ρθή το ποθούμενον;» ρώτησαν τον Κοσμά στα Τσαραπλανά της Ηπείρου.
  «Όταν θα σμίξουν αυτά» απάντησε εκείνος, δείχνοντας δύο μικρά δέντρα. Αυτά, τελικά,
  μεγάλωσαν κι ενώθηκαν το 1912, χρονιά των Βαλκανικών Πολέμων.
• Θα έλθη καιρός που θα διευθύνουν τον κόσμον τα άλαλα και τα μπάλαλα», εννοώντας τα
  άψυχα μηχανήματα των διαφόρων εφευρέσεων.
• «Θα ‘ρθή καιρός που οι άνθρωποι θα μιλούν από ένα μακρυνό μέρος σε άλλο, σαν νά
  ‘ναι σε πλαγινά δωμάτια».
• «Θα δήτε να πετάνε άνθρωποι στον ουρανό σαν μαυροπούλια και να ρίχνουν φωτιά στον
  κόσμο».