ΕΚΤΑΚΤΟ: Έρχονται τα πάνω-κάτω στα τεκμήρια!
Στη «φάκα» και οι φιλοξενούμενοι
Σε αλλαγές στο σύστημα των τεκμηρίων διαβίωσης ταυτόχρονα με «κούρεμα» κατά 30% μεσοσταθμιστικά αναλαμβάνει ειδική επιτροπή που συστήθηκε και πιάνει άμεσα δουλειά στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Τις αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης δρομολογεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών από την 1η Ιανουαρίου 2025, επανεξετάζοντας τόσο την τεκμαρτή δαπάνη που αφορά τα περιουσιακά στοιχεία όσο και το ελάχιστο όριο τεκμηρίων διαβίωσης για σχεδόν όλους τους φορολογούμενους.
Δείτε σχετικά: “Ελεύθεροι Επαγγελματίες: Τι θα πληρώνουν μετά την αύξηση εισφορών – Παραδείγματα“
Ειδική επιτροπή για τα τεκμήρια διαβίωσης
Προς αυτή την κατεύθυνση μάλιστα, συστάθηκε ειδική εξαμελής επιτροπή, όπου θα πόρισμα κοντά στον Απρίλιο για την εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών που έχουν διαπιστωθεί τόσο στις δαπάνες διαβίωσης όσο και στην άδικη φορολόγηση λόγω περιουσιακών στοιχείων (παροχή σπιτιού, αυτοκινήτου κ.λπ.).
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση που στοχεύει στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στα νοικοκυριά με την αλλαγή του τεκμαρτού τρόπου προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων.
Η επιτροπή αναλαμβάνει να αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση και να διατυπώσει απόψεις και προτάσεις σχετικά με τις αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Η Επιτροπή θα συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά το μήνα και εκτάκτως όταν προκύπτουν επείγοντα θέματα ενώ επικεφαλής είναι η γενική γραμματέας Φορολογικής Πολιτικής Μαρία Ψύλλα.
Μετά τη χαρτογράφηση και την αποκρυπτογράφηση της χρησιμότητας ή μη των σημερινών τεκμηρίων, των στρεβλώσεων και των ενδεχόμενων αδικιών, η επιτροπή θα καταλήξει σε προτάσεις οι οποίες θα τεθούν υπόψη του οικονομικού επιτελείου. Η λήψη των αποφάσεων αναμένεται το αργότερο έως το τέλος του έτους ώστε οι αλλαγές να ξεκινήσουν να ισχύουν από το 2025.
Δικαιότερα τεκμήρια διαβίωσης
Όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη με τις νέες παρεμβάσεις θα δημιουργηθεί ένα δικαιότερο σύστημα το οποίο δεν θα οδηγεί φορολογούμενους με πολύ χαμηλά εισοδήματα να πληρώνουν φόρους εισοδήματος δυσανάλογα υψηλούς σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα. Άλλωστε, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που εγκλωβίζονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι.
Τα τεκμήρια διαβίωσης θεσμοθετήθηκαν το 1978 και παρά τις τροποποιήσεις που έγιναν στην πορεία του χρόνου ταλαιπωρούν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους καθώς 1 στους 5 δεν φορολογείται για τα πραγματικά εισοδήματά του αλλά για υψηλότερα εισοδήματα που προκύπτουν από τα τεκμήρια για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα κλπ.
Η ακτινογραφία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 2022, αποκάλυψε 1,8 εκατ. φορολογούμενους που έπεσαν στη «πάγιδα» των τεκμηρίων. Ενώ είχαν δηλώσει εισοδήματα ύψους 3,2 δις. ευρώ τελικά φορολογήθηκαν για εισοδήματα 8,8 δις. ευρώ λόγω των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Φιλοξενούμενοι
Μάλιστα, η επιτροπή πρόκεται να βάλει στο “στόχαστρο” και τους φιλοξενούμενους.
Ειδικότερα, εξετάζεται για τα ποσά ελαχίστων τεκμηρίων διαβίωσης, είτε μειωθούν είτε όχι, να ισχύουν μόνο για όσους «φιλοξενούνται» σε σπίτια γονέων ή συγγενών τους και ταυτόχρονα δεν έχουν στο όνομά τους άλλα περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται τεκμήρια διαβίωσης, όπως αυτοκίνητα, σκάφη και πισίνες.
Χαμηλόμισθοι και συνταξιούχοι πληρώνουν… περισσότερα
Το βασικό “αγκάθι” που αναμένεται να αντιμετωπίσει η αρμόδια επιτροπή, είναι ότι εφορία υπολογίζει το φόρο με βάση τις τεκμαρτές δαπάνες που εφαρμόζονται για την διαβίωση, τα αυτοκίνητα, τις κατοικίες, τις αγορές αγαθών, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, τα σκάφη αναψυχής, κ.ά.
Άλλωστε τα στοιχεία δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που πιάνονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα που πληρώνουν έξτρα φόρους επειδή διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη κατοικία και έχουν ένα αυτοκίνητο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα τελευταία στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων 547.827 μισθωτοί που δήλωσαν εισοδήματα 1,46 δισ. ευρώ φορολογήθηκαν για 2,84 δισ. καθώς με την εφαρμογή των τεκμηρίων προστέθηκε έξτρα πλούτος 1,38 δισ. ευρώ. Επίσης, 465.238 συνταξιούχοι που δήλωσαν εισοδήματα 992 εκατ. ευρώ φορολογήθηκαν για 2,29 δισ. ευρώ με τα τεκμήρια καταβάλλοντας σημαντικά αυξημένους φόρους. «Φουσκωμένο» εκκαθαριστικό παρέλαβαν επίσης 377.292 εισοδηματίες και 91.045 αγρότες που φορολογήθηκαν για 1,78 δισ. ευρώ και 328 εκατ. ευρώ αντίστοιχα παραπάνω εισοδήματα με βάση τα τεκμήρια.
Αρμόδιες πηγές αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν ανατροπές και στον τρόπο κάλυψης των τεκμηρίων και οι όποιες αλλαγές αποφασιστούν θα είναι σε συνάρτηση με τη μεσοσταθμική μείωση τους κατά 30%.
Τα τεκμήρια διαβίωσης ισχύουν σήμερα για:
1. Κατοικίες
Για την κύρια κατοικία του φορολογούμενου (ιδιόκτητη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη) το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά της με την ακόλουθη κλίμακα:
• μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
• από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
• από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
• από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
• από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους το τεκμήριο ανέρχεται σε 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Παράλληλα το τεκμήριο προσαυξάνεται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά αυξάνονται κατά 20% ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες μειώνονται κατά 50%. Το τεκμήριο βαρύνει τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
2. Αυτοκίνητα
Το τεκμήριο διαμορφώνεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά του αυτοκινήτου και ξεκινάει από τα 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κυβικά εκατοστά. Ειδικότερα:
– Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ.
– Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε., προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
– Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε., προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
3. Σκάφη αναψυχής
Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.
4. Πισίνες
Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά τους και το ύψος του είναι ανάλογο με το αν η πισίνα είναι εξωτερική ή εσωτερική.
5. Δίδακτρα
Λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη που καταβάλλεται για ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια.
6. Βοηθητικό προσωπικό
Η δαπάνη για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.
7. Κόστος διαβίωσης
Η ελάχιστη ετήσια δαπάνη ορίζεται σε 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
Διαβάστε επίσης:
