Ασφαλιστικές εισφορές και αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά: Συμψηφισμός ή επιστροφή χρημάτων

Με συμψηφισμό ή επιστροφή ποσών, θα πραγματοποιείται εφεξής από τον ΕΦΚΑ, η διαδικασία καταβολής τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων εισφορών.

Απαραίτητη προϋπόθεση όμως είναι για όποιους δικαιούχους προκύψουν (μισθωτούς, αυτοτελώς απασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, ακόμα και επιχειρήσεις), να υποβάλλουν σχετική αίτηση, στις αρμόδιες υπηρεσίες του Φορέα.

Υπουργική απόφαση, που υπογράφει ο υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου ορίζει πώς θα γίνεται η διαδικασία. Ο συμψηφισμός αφορά πάσης φύσεως καθυστερούμενες οφειλές είτε είναι προς τον ΕΦΚΑ είτε προς τρίτους φορείς. Εάν ο δικαιούχος αυτών των οφειλών έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, τότε ο συμψηφισμός συντελείται και με τις μη ληξιπρόθεσμες δόσεις της ρύθμισης.

Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή, εάν ύστερα από το συμψηφισμό, προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους. Κατ’ εξαίρεση όμως, η υπουργική απόφαση τονίζει ότι, το προς επιστροφή χρηματικό ποσό επιστρέφεται εντόκως, έπειτα από αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου. Ο συμψηφισμός με οφειλή και η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών αφορά σε χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ των κλάδων ασφάλισης του e-Ε.Φ.Κ.Α. Αφορά όμως και σε χρηματικά ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον eΕ.Φ.Κ.Α. υπέρ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., του Ο.Α.Ε.Δ., καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα, για τον οποίο ο e-Ε.Φ.Κ.Α. συνεισπράττει εισφορές.

Οι κατηγορίες δικαιούχων

Δημιουργούνται τρεις μεγάλες κατηγορίες επιστροφής ή συμψηφισμού ποσών, εάν πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενων και αγρότες.

• Για ασφαλιστικές εισφορές που καταγράφηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες μέχρι 31/12/2016 τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης και ισχύει κανονικά ο συμψηφισμός ή η επιστροφή ποσών όπως αναφέρθηκε.
• Για ασφαλιστικές εισφορές που κρίθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες από 1/1/2017 έως 31/12/2019, τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, μετά την ολοκλήρωση της ετήσιας διαδικασίας εκκαθάρισης. Οι ανωτέρω δικαιούχοι, μπορούν, με αίτησή τους που υποβάλλεται εντός διμήνου από την ημερομηνία κοινοποίησης στους ασφαλισμένους του αποτελέσματος της ως άνω προβλεπόμενης διαδικασίας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών, να ζητήσουν να παραμείνει το προς επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέν χρηματικό ποσό στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με τις επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
• Για τις ασφαλιστικές εισφορές που κρίθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες από 1.1.2020 και μετά τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης.
• Ειδική αναφορά γίνεται στην απόφαση για όσους εργάζονται ως τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, ως τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί της Βουλής, σε Ν.Π.Δ.Δ. και σε ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμίδας, για τους ιερείς και τους υπαλλήλους των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, καθώς και για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος. Ειδικά γι’ αυτές τις περιπτώσεις, οι αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές κύριας σύνταξης έως 31/12/2016 στο Δημόσιο και από 1/1/2017 έως 31/12/2019 στον e-Ε.Φ.Κ.Α., επιστρέφονται από τον Φορέα, κατόπιν σχετικής βεβαίωσης που εκδίδεται από τους οικείους εκκαθαριστές μισθοδοσίας.

Για τις περιπτώσεις που το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών προσδιορίζεται κατόπιν διαδικασίας εκκαθάρισης, τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα χρηματικά ποσά επιστρέφονται μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας εκκαθάρισης.

Εάν δεν υποβληθεί αίτηση για επιστροφή, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα χρηματικά ποσά παραμένουν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

Για αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές υπέρ τρίτων φορέων που συνεισπράττονται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α., η υπουργική απόφαση τονίζει ότι επιστρέφονται από αυτόν και βαρύνουν τον αντίστοιχο φορέα, υπέρ του οποίου έγινε η είσπραξη.