ΕΦΚΑ: Πότε και πώς επιστρέφονται ή συμψηφίζονται οι οφειλές

Διευκρινιστική εγκύκλιο για την διαδικασία επιστροφών ή συμψηφισμών σε εισφορές εξέδωσε ο ΕΦΚΑ.

Σύμφωνα με το έγγραφο, ως προς την διαχείριση των εκκρεμών αιτήσεων επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί, μέχρι 31-12-2016, στους πρώην φορείς και η αξίωση έχει γεννηθεί μέχρι την ίδια ημερομηνία, διακρίνονται δύο βασικές κατηγορίες:

• Δικαιούχοι που πραγματοποίησαν χρόνο ασφάλισης μετά την 1-1-2017 στον ΕΦΚΑ, και
• Δικαιούχοι που δεν έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ

Με την εγκύκλιο 52/2018 παρέχονται συμπληρωματικές οδηγίες σχετικά με τη διαχείριση των περιπτώσεων δικαιούχων που έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης μετά την 1-1-2017, στον ΕΦΚΑ.

Για την πληρέστερη κατανόηση και ενιαία εφαρμογή των νέων διατάξεων παρέχονται οι πιο κάτω διευκρινίσεις:

• Με τις διατάξεις του Ν. 4488/2017 ορίζεται ότι τα προβλεπόμενα για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών μετά την 1-1-2017 έχουν εφαρμογή και στις εκκρεμείς αιτήσεις
• Τα προβλεπόμενα έχουν εφαρμογή: σε εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί στους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ ασφαλιστικούς οργανισμούς, εξαιρουμένου του Δημοσίου, μέχρι 31-12-2016, βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί μέχρι 31-12-2016
• Σε περίπτωση που ο δικαιούχος των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών, της οποίας οι όροι τηρούνται, το προς επιστροφή χρηματικό ποσό συμψηφίζεται με τις τρέχουσες δόσεις της ρύθμισης

Όπως είναι γνωστό αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές μη μισθωτών από 1-1-2017 και εντεύθεν συμψηφίζονται με οφειλόμενες εισφορές και λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία ετήσιας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών προκειμένου να εξαχθεί το τελικό ετήσιο αποτέλεσμα, που μπορεί να είναι μηδενικό, πιστωτικό ή χρεωστικό.

Σε εκτέλεση των ανωτέρω διατάξεων,το πιστωτικό υπόλοιπο της εκκαθάρισης συμψηφίζεται:

1.  με βεβαιωμένες οφειλές στο ΚΕΑΟ, ή
2. με τρέχουσες δόσεις ρύθμισης που βρίσκεται σε ισχύ

Εάν δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές ή τρέχουσα ρύθμιση, συμψηφίζεται με τρέχουσες εισφορές επόμενων μηνών, εφόσον υποβληθεί αίτημα, εντός της προθεσμίας που ορίζεται κατά την εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών.

Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής και εφόσον δεν έχει υποβληθεί αίτημα, επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους με πίστωση τραπεζικού λογαριασμού.

Προκειμένου να ακολουθηθεί η προαναφερόμενη διαδικασία και για τα έως 31-12-2016 αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, θα πρέπει να πιστωθούν στην οικονομική μερίδα του δικαιούχου στον ΕΦΚΑ ώστε να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξόφληση εισφορών και την αμέσως επόμενη ετήσια εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών.

Προσοχή:

• Αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί πριν την 31-12- 2016 στους πρώην φορείς και εκκρεμούν, θα πρέπει να εξετασθούν άμεσα

Ειδικότερα:

• Εάν ο αιτών έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, μετά την 1-1-2017, πραγματοποιείται ασφαλιστικός και οικονομικός έλεγχος προκειμένου να προκύψει αν έχουν καταβληθεί ποσά αχρεωστήτως, αφού συμψηφιστούν με ενδεχόμενα καθυστερούμενες οφειλές, βεβαιωμένες ή ρυθμισμένες
• Επισημαίνεται ότι ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές, μετά τα ανωτέρω, νοούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους
• Δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης
• Καταχωρείται το προς επιστροφή ποσό στην εφαρμογή «Ασφάλιση-Έσοδα Μη Μισθωτών ασφαλισμένων» και περιγραφή «αχρεωστήτως καταβληθέντα μέχρι 31-12-2016» και με ημερομηνία αναγγελίας πίστωσης την ημερομηνία της απόφασης, προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη κατά την εξόφληση οφειλόμενων εισφορών και την ετήσια εκκαθαριστική διαδικασία