Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024

Δείτε ποιοι γιορτάζουν σήμερα, Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024.

Σύμφωνα με το Εορτολόγιο, Κυριακή 20 Οκτωβρίου, είναι του Μεγαλομάρτυρος Αρτεμίου, του Οσίου Γερασίμου ασκητού εν Κεφαλληνία, της Αγίας Ενόης, της Οσίας Ματρώνης της Χιοπολίτιδος.

Γιορτάζουν τα ονόματα: Αρτέμιος, Αρτέμης, Άρτεμις, Αρτέμη, Αρτέμιδα, Αρτεμία, Αρτεμισία, Γεράσιμος, Μάκης, Μικές, Μίκης, Γερασιμούλα, Διάνα, Ντιάνα, Ενόη, Ματρώνα, Ματρόνα, Κερασιά, Κερασία.

Οι Άγιοι:

Άγιος Αρτέμιος ο Μεγαλομάρτυρας

Ὁ πάντα λαμπρὸς Ἀρτέμιος ἐν βίῳ, Τμηθεὶς ἀπῆλθεν εἰς ὑπέρτατον κλέος. Εἰκάδι Ἀρτέμιος πυκινόφρων αὐχένα τμήθη.

Ο Άγιος Αρτέμιος ήταν ένας διακεκριμένος πολιτικός του Βυζαντίου και ένας ευσεβέστατος χριστιανός. Ο Μέγας Κωνσταντίνος, εκτιμώντας τα ηθικά και πολιτικά του χαρίσματα, του έδωσε το αξίωμα του πατρικίου και τον διόρισε Δούκα και Αυγουστάλιο της Αλεξανδρείας. Το 357 μ.Χ. πηγαίνει στην Πάτρα, κατ’ εντολή του Αυτοκράτορα Κωνσταντίου, γιου του Μεγάλου Κωνσταντίνου, για να παραλάβει τα σεπτά λείψανα του Αγίου Ανδρέα και να τα ανακομίσει στον νεόκτιστο Ναό των Αγίων αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη (3 Μαρτίου 357 μ.Χ.). Κατά την διαμονή του στην Πάτρα και με την επίβλεψη του κατασκεύασε υδραγωγείο. Στρατοπεδευμένος στην περιοχή της Μονής Γηροκομείου ελεούσε και βοηθούσε πλήθος αναξιοπαθούντων και κυρίως γερόντων, γεγονός που δικαιολογεί την τοπωνυμία Γηροκομείο. Όταν, το 363 μ.Χ., ο Αρτέμιος άκουσε ότι ο Ιουλιανός ο Παραβάτης βασάνιζε τους χριστιανούς στην Αντιόχεια, ήλθαν στα χείλη του τα λόγια του ψαλμωδού Δαβίδ προς το Θεό: «Κύριε, πνεύματι ἡγεμονικῷ στήριξόν με» (Ψαλμός Ν’ (50), στ. 14). Κύριε, στήριξε με με σκέψεις σταθερές και θέληση ισχυρή, που να κυριαρχεί μέσα μου και να με κατευθύνει στην υπεράσπιση του αγαθού με θάρρος. Πράγματι, ο Αρτέμιος, με τη δύναμη που του έδωσε ο Θεός, πήγε αμέσως στην Αντιόχεια και με παρρησία ήλεγξε ευθέως τον Ιουλιανό για τις παρανομίες του κατά των χριστιανών. Ο Ιουλιανός, που δεν περίμενε τέτοια στάση από αξιωματούχο, τον συνέλαβε και τον μαστίγωσε αλύπητα. Έπειτα του έσπασε τα κόκαλα με πέτρες, και τελικά τον αποκεφάλισε. Το Ιερό λείψανο του Αρτεμίου παρέλαβε κάποια διακόνισσα, η Αρίστη, που το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό του προφήτου Προδρόμου.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α’ Εὐσέβειας τοῖς τρόποις καλλωπιζόμενος, ἀθλητικῆς ἀγλαΐας ὤφθης σοφὲ κοινωνός, πρὸς ἀγῶνας ἀνδρικοὺς παραταξάμενος· ὅθεν ὡς λύχνος φωταυγής, τῶν θαυμάτων τὰς βολάς, ἐκλάμπεις τῇ οἰκουμένῃ, Ἀρτέμιε Ἀθλοφόρε, πρὸς σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Ανακομιδή Ιερών λειψάνων του Οσίου Γερασίμου του Νέου Ασκητή, του Πελοποννήσιου

Γεράσιμος κάλλιστον ήρατο στέφος, Eκ της άνωθεν δεξιάς του Kυρίου. Ο Όσιος Γεράσιμος (βλέπε επίσης και στις 16 Αυγούστου), γεννήθηκε το 1509 μ.Χ. στα Τρίκαλα της Κορινθίας. Καταγόταν από την επίσημη οικογένεια των Νοταράδων και ήταν γιος του Δημητρίου και της Καλής. Από μικρός έλαβε χριστιανική και αρχοντική ανατροφή και διακρινόταν στο σχολείο για την ευστροφία και την ευφυΐα του μυαλού του. Ευγενική ψυχή ο Γεράσιμος, συμπαθούσε τους φτωχούς συμμαθητές του και τους βοηθούσε με κάθε τρόπο. Όταν έφτασε σε ώριμη ηλικία, περιηγήθηκε διάφορα μέρη, όπως την Ζάκυνθο, την Κωνσταντινούπολη και τα γύρω απ’ αύτη, το Άγιον Όρος, διάφορες Μονές της Ανατολής για να μείνει στην Ιερουσαλήμ. Εκεί υπηρέτησε σαν νεωκόρος για ένα χρόνο στον Ναό της Αναστάσεως και χειροτονήθηκε Διάκονος και αργότερα Πρεσβύτερος, από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Γερμανό. Κατόπιν έφυγε και από ‘κει και κατέληξε στην τοποθεσία Ομαλά της Κεφαλονιάς, όπου έκτισε γυναικείο Μοναστήρι και το ονόμασε Νέα Ιερουσαλήμ. Στη Μονή αυτή λοιπόν, αφού έζησε ασκητικά και ανέπτυξε μεγάλες αρετές, βοηθώντας πνευματικά και υλικά τους κατοίκους της Κεφαλονιάς, απεβίωσε ειρηνικά στις 15 Αυγούστου του 1579 μ.Χ., σε ηλικία περίπου 70 ετών. Η ανακομιδή των Ιερών λειψάνων του έγινε το 1580-81 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’ Τῶν Ὀρθοδόξων προστάτην καὶ ἐν σώματι ἄγγελον, καὶ θαυματουργὸν θεοφόρον νεοφανέντα ἡμῖν, ἐπαινέσωμεν πιστοὶ θεῖον Γεράσιμον· ὅτι ἀξίως παρὰ Θεοῦ ἀπείληφεν, ἰαμάτων τὴν ἀέναον χάριν· ῥώννυσι τοὺς νοσοῦντας, δαιμονῶντας ἰᾶται· διὸ καὶ τοῖς τιμῶσιν αὐτόν, βρύει ἰάματα.

Οσία Ματρώνα η Χιοπολίτιδα, η θαυματουργή

Λιπούσα κόσμον έμπλεων ακοσμίας, Nύμφη Mατρώνα νυν παρέστη Nυμφίω.

Η Οσία Ματρώνα ονομαζόταν, αρχικά, Μαρία και γεννήθηκε στο χωριό Βολισσός της Χίου από γονείς ευσεβείς και πλουσίους, τον Λέοντα και την Άννα. Έξι άλλες αδελφές της Μαρίας, μεγαλύτερες της, παντρεύτηκαν η μία μετά την άλλη, αφού ήταν περιζήτητες νύφες για την ομορφιά, για την ανατροφή και φυσικά για την καλή προίκα τους. Η μικρότερη αφοσιώθηκε στη μελέτη των θείων και ασχολείτο θερμά με φιλανθρωπικά καθήκοντα. Έτσι θέλησε να ακολουθήσει άλλο δρόμο. Η τακτική επαφή της με τις καλόγριες των γυναικείων μοναστηριών του νησιού, έκανε την Μαρία να ποθήσει την αγνή μοναχική ζωή. Αλλά η υπερβολική αγάπη προς τους γονείς της, την συγκρατούσε στο πατρικό της σπίτι. Όταν όμως αυτοί πέθαναν η Μαρία δοκίμασε τη μοναχική ζωή κοντά σε μια ευσεβή χήρα, που ασκήτευε με τις δύο θυγατέρες της. Μετά απ’ αυτή τη μοναχική εμπειρία, αποφάσισε να προσχωρήσει στις μοναχικές τάξεις. Χειροτονήθηκε λοιπόν μοναχή και μετονομάσθηκε Ματρώνα. Η διαγωγή της μέσα στη μικρή αδελφότητα ήταν άριστη. Η διάθεση της πάντοτε αγαθή, φιλάδελφη, ταπεινή και εγκάρδια. Μάλιστα, από τα έσοδα της πώλησης της περιουσίας της, κτίστηκε στο μοναστήρι ωραιότατος ναός. Μετά από κάποιο χρόνο, πέθανε η γυναίκα που κοντά της η Ματρώνα γυμνάστηκε στη μοναχική ζωή. Τότε όλες οι μοναχές από κοινού, εξέλεξαν ηγουμένη, παρά την θέληση της, την Ματρώνα. Υπό τις οδηγίες της η αδελφότητα ζούσε με πολλή εγκράτεια, υπακοή και ευσέβεια. Το 1462 η Ματρώνα πέθανε, αφού έζησε ζωή πραγματικά αγία. (Άλλες πηγές υπολογίζουν τον χρόνο κοιμήσεως της Αγίας 100 περίπου χρόνια πριν το 1462, διότι η πρώτη βιογραφία της γράφτηκε από τον Μητροπολίτη Ρόδου Νείλο (1357). Σημείωση: Επειδή στα γυναικεία μοναστήρια συνήθιζαν να λέγουν την ηγουμένη κυρά, επικράτησε μέχρι και σήμερα να καλούμε την Οσία Ματρώνα, Αγία Κυρά και από αυτό προέρχονται και τα ονόματα Κυράτσω και Κερασιά που εορτάζουν σήμερα.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’ Χριστοῦ τοῖς ἴχνεσιν, ἀκολουθήσασα, κόσμου τερπνότητα, Ὁσία ἔλιπες, καὶ ἐμιμήσω ἐν σαρκί, Ἀγγέλων τὴν πολιτείαν· ὅθεν ταῖς τοῦ Πνεύματος, δωρεαῖς κατεφαίδρυνας, τὴν ἐνεγκαμένην σε, νῆσον Χίον πανεύφημε· διὸ χαρμονικῶς ἐκβοᾷ σοι· χαίροις Ματρῶνα πανολβία.

Άγιοι Εβόρης και Ενόης

Λίθοις Eβόρην και σύναθλον Eνόην, Λίθων λάτραι κτείνουσιν αθλητοκτόνοι.

Μαρτύρησαν και οι δύο δια λιθοβολισμού. (Ορισμένοι Συναξαριστές τους αναφέρουν σαν Αγίες Εβόρη και Ενόη. Ίσως πάλι, να πρόκειται περί των μαθητών του Αγίου Μίλου, Εβόρη και Σενοεί. Βλέπετε σχετικά την 10η Νοεμβρίου).

Άγιοι Ζεβινάς, Γερμανός, Νικηφόρος και Αντωνίνος

Ξίφος Ζεβινᾶν, Γερμανόν, Νικηφόρον. Σὺν Ἀντωνίῳ δεικνύει νικηφόρους.

Οι Άγιοι αυτοί μαρτύρησαν επί Μαξιμιανού (286-305). Και ο μεν Αντωνίνος ήταν γέροντας, οι δε υπόλοιποι τρεις, νέοι. Συνελήφθησαν επειδή ήταν χριστιανοί, από κάποιον Μάζο στην Καισαρεία και αποκεφαλίστηκαν. (Η μνήμη τους επαναλαμβάνεται και την 12η Νοεμβρίου, μαζί με την Αγία Μαναθώ, που εσφαλμένα εκεί αναφέρεται ως Μαραθώ).

Αγία Μαναθώ η παρθένος

Tι και καθαρθής εις το πυρ βεβλημένη, Αγνή Mαναθώ, πνεύμα σώμα παρθένε;

Η Αγία Μαναθώ μαρτύρησε στα χρόνια του Μαξιμιανού (286 – 305 μ.Χ.). Συνελήφθη επειδή ήταν χριστιανή στη Σκυθούπολη της Παλαιστίνης και αφού την έσυραν γυμνή μέσα στην πόλη, τελικά την έκαψαν ζωντανή. (Η μνήμη της επαναλαμβάνεται και την 12η Νοεμβρίου).

Άγιος Βασίλειος επίσκοπος Τραπεζούντας

Ο Άγιος Βασίλειος επίσκοπος Τραπεζούντας είναι άγνωστος στους Συναξαριστές, γνωστός όμως στην εκκλησία της Τραπεζούντας, στην οποία κάθε χρόνο αυτή τη μέρα γιόρταζαν τη μνήμη του με ασματική Ακολουθία, που βρήκε ο Κεραμεύς Παπαδόπουλος σε χειρόγραφο στην Τραπεζούντα, όπως γράφει στα Βυζαντινά Χρονικά Σ.12, 143. Ο Άγιος Βασίλειος έζησε επί βασιλείας Λέοντος του Σοφού και Κωνσταντίνου Προφυρογέννητου. Για την αγιότητα της ζωής του, κατατάχθηκε στους Αγίους της εκκλησίας της Τραπεζούντας.

Ανακομιδή Ιερών Λειψάνων του Οσίου Γρηγορίου Καλλίδη

Στις 20 Οκτωβρίου 1979 μ.Χ. ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κυρός Παντελεήμων ο Β’, έκανε την ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Οσίου Γρηγορίου Καλλίδη, τα οποία βρέθηκαν να ευωδιάζουν και να επιτελούν από τότε πλήθος θαυμάτων. Περισσότερα για τον Όσιο Γρηγόριο Καλλίδη βλέπε στις 25 Ιουλίου.

Σύναξη των Αγίων Κρητών Πατέρων των Οικουμενικών Συνόδων

Για όλους τους Κρήτες Πατέρες που έλαβαν μέρος στις Οικουμενικές Συνόδους, πρωτοβουλία του πατρός Χρυσοστόμου Παπαδάκη και προνοίᾳ του αοιδίμου Μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας Κυρίλλου, συνετάγη και κυκλοφόρησε Ακολουθία και Παρακλητικός Κανόνας με έγκριση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου. Ο αοίδιμος Ιεράρχης ανήγειρε και Ναό το έτος 2000 μ.Χ. στην θέση «Λειβαδιώτης» (καθ’ οδόν από Μοίρες προς Πόμπια) τον οποίο δεν πρόλαβε όμως να εγκαινιάσει. Η μνήμη όλων των Κρητών Πατέρων των μετασχόντων εις τας Αγίας Οικουμενικάς Συνόδους, ορίσθηκε να τελείται την Κυριακή μετά την εορτή της Κυριακής κατά την οποία εορτάζονται οι Πατέρες της Ζ´ Οικουμενικής Συνόδου, τον μήνα Οκτώβριο.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α΄ Τόν συνάναρχον Λόγον. Θεηγόρους ὁπλῖτας τῆς παρατάξεως Χριστοῦ, σεπτούς ἱεράρχας τῆς Κρήτης καί ἀγλαεῖς θείου Πνεύματος καρπούς ἀνευφημήσωμεν, τούς μετασχόντας εὐλαβῶς ἐν Συνόδοις ἱεροῖς, προμάχους ὡς τῶν δογμάτων τῶν ὀρθοδόξων, πρεσβείας αὐτῶν πρός Κύριον αἰτούμενοι.