Ο μύθος της "Μόρα" και η υπνική παράλυση - Πότε συμβαίνει
Τι αναφέρει η επιστημονική προσέγγιση - Πως εξαπλώθηκε ο εν λόγω μύθος
Ως εξωγήινη παρουσία ή ως αρχαίος δαίμονας της νύχτας, αναφέρεται πολλές φορές ο μύθος της «Μόρα» και τα συμπτώματα της υπνικής παράλυσης. Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια αυτού του φαινομένου. Τι λέει η παράδοση.
Μιλάμε για μια περίεργη αίσθηση που μπορεί να έχει κάποιος, κατά την οποία ενώ κάποιος είναι ξύπνιος και έχει τη συνείδηση για το τι συμβαίνει γύρω του, δεν μπορεί να κινηθεί ή να μιλήσει και να ανταποκριθεί. Αυτό συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος και όλο το σώμα δεν «συγχρονίζονται» στον τρόπο που μεταβαίνουν από την μία φάση ύπνου στην επόμενη.
Στην επικείμενη μετάβαση, ενδέχεται το εν λόγω άτομο να μην μπορεί να κινηθεί ή να μιλήσει από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι και μερικά λεπτά. Μερικοί άνθρωποι μπορεί επίσης να αισθάνονται πίεση στο σώμα τους, ή μια αίσθηση πνιγμού.
ΔΕΙΤΕ: “ΗΠΑ: «Μαζική παρακολούθηση» χρηστών από τους κολοσσούς των social media“
Η υπνική παράλυση μπορεί να συνοδεύει άλλες διαταραχές του ύπνου, όπως η ναρκοληψία, η οποία είναι μια ακατανίκητη ανάγκη για ύπνο, που προκαλείται από ένα πρόβλημα με την ικανότητα του εγκεφάλου να ρυθμίζει τον ύπνο.
Τι λέει η παράδοση για τη “Μόρα”
Σύμφωνα με την παράδοση, η «Μόρα» είναι η κακόβουλη μορφή μιας γυναίκας σε μεγάλη ηλικία, η οποία κυκλοφορεί τη νύχτα και ταλαιπωρεί όσους κοιμούνται, καθώς τους επισκέπτεται στα όνειρά τους.
Αυτό που βιώνει κανείς το αντιλαμβάνεται περισσότερο σαν αίσθηση ότι κάτι του επιτίθεται, τον πλακώνει ή τον δυσκολεύει να αναπνεύσει. Και συχνά αντιλαμβάνεται παράλληλα μια παρουσία στο χώρο την οποία μπορεί να βλέπει κιόλας ως μια σκιώδη σιλουέτα ή κάποιο πλάσμα που είναι καθισμένο πάνω του ή τον πιέζει.
Η λέξη Μόρα είναι σλαβική και σημαίνει ερωμένη. Πολλοί πιστεύουν ότι η καταγωγή της είναι ελληνική και προέρχεται από τη «Μορμώ», το θηλυκό μυθολογικό τέρας με το οποίο φόβιζαν τα παιδιά οι αρχαίοι.
Άλλωστε, λέγεται ότι η «Μόρα» έκανε μεταμεσονύχτιες βόλτες ήδη από την αρχαιότητα. Δεν ξέρω αν μπορεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη αυτή η θεωρία, αφού πρόκειται για μύθο.
Ακόμα μια εξήγηση που έχει προκύψει για τον μύθο της «Μόρα», είναι πως πρόκειται για έναν «ψυχικό βρικόλακα» δηλαδή μια μορφή που δημιουργεί κάποιος με τη σκέψη του και τη στέλνει στον ύπνο κάποιου άλλου. Μια μορφή, ενδεχομένως, που προσπαθεί να πάρει την ενέργεια του θύματος (ή το αίμα του) και τελικά το θύμα πεθαίνει. Μια μορφή voodoo ή κάτι τέτοιο.
Υπνική παράλυση και πότε συμβαίνει
Συνήθως συμβαίνει σε μία από τις εξής δύο φορές:
- Τη στιγμή που σας παίρνει ο ύπνος, οπότε και ονομάζεται υπναγωγική ή προϋπνική παράλυση ύπνου.
- Τη στιγμή που ξυπνάτε από τον ύπνο, οπότε και ονομάζεται υπνοπομπική, ή μεταϋπνική παράλυση ύπνου.
Τι ισχύει με την υπναγωγική παράλυση ύπνου
Καθώς σας παίρνει ο ύπνος, το σώμα χαλαρώνει σταδιακά. Συνήθως, αρχίζετε να μην έχετε αίσθηση του τι συμβαίνει γύρω σας και, ως εκ τούτου, δεν αντιλαμβάνεστε την αλλαγή. Ωστόσο, εάν ο εγκέφαλος παραμείνει σε εγρήγορση, ενώ το σώμα πέφτει σε υπνική καταστολή, τότε μπορεί να εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του, χωρίς, ωστόσο, το σώμα να μπορεί να κινηθεί και άρα να αντιδράσει σε αυτές.
Τι ισχύει με την υπνοπομπική παράλυση ύπνου
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα μεταπέφτει από κατάσταση REM (γρήγορη κίνηση των ματιών) σε NREM (μη ταχεία κίνηση των ματιών) κατάσταση ύπνου. Ένας κύκλος ύπνου REM και NREM διαρκεί περίπου 90 λεπτά. Πρώτα εμφανίζεται ο κύκλος NREM και διαρκεί έως και το 75% του συνολικού χρόνου του ύπνου σας.
Κατά τη διάρκεια του κύκλου NREM, το σώμα σας χαλαρώνει και ανασυγκροτείται. Καθώς ολοκληρώνεται ο κύκλος NREM, το σώμα αρχίζει να περνάει στον κύκλο ύπνου REM. Τα μάτια σας κινούνται γρήγορα και βλέπετε όνειρα, αλλά το υπόλοιπο σώμα σας εξακολουθεί να είναι πολύ χαλαρό.
Οι μυς σας είναι «απενεργοποιημένοι» κατά τη διάρκεια του κύκλου REM. Αν κάτι πέσει στην αντίληψή σας προτού ολοκληρωθεί αυτό ο κύκλος ύπνου, θα δείτε ότι δεν θα μπορείτε να αντιδράσετε ή να μιλήσετε προσωρινά.
Υπνική παράλυση: Ποιοι κινδυνεύουν και τι λένε οι επιστήμονες – Ποιοι άλλη παράγοντες συμβάλλουν στην εξάπλωση του φαινομένου
Περίπου το 40% των ανθρώπων μπορεί να βιώσει τουλάχιστον ένα περιστατικό στη διάρκεια της ζωής του. Είναι μια σχετικά κοινή κατάσταση που παρατηρείται συνήθως στα εφηβικά χρόνια. Άνδρες και οι γυναίκες κάθε ηλικίας μπορούν να το βιώσουν, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι είναι μια κατάσταση που μπορεί να έχει και κληρονομικά χαρακτηριστικά.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να συνδέονται με την υπνική παράλυση είναι:
– Η έλλειψη ύπνου
– Ένα ακανόνιστο, μη σταθερό πρόγραμμα ύπνου που αλλάζει συχνά
– Ψυχικές παθήσεις όπως αυξημένο στρες, ή διπολική διαταραχή
– Το να κοιμάται κανείς ανάσκελα
– Άλλα προβλήματα ύπνου, όπως ναρκοληψία, ή νυχτερινές κράμπες στα πόδια
– Χρήση ορισμένων φαρμάκων
– Κατάχρηση ουσιών
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: