Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα Σάββατο 16 Μαρτίου 2024

Δείτε ποιοι γιορτάζουν σήμερα, Σάββατο 16 Μαρτίου 2024.

Σύμφωνα με το Εορτολόγιο, Σάββατο 16 Μαρτίου, είναι του Οσίου Χριστοδούλου θαυματουργού εν Πάτμω, του Αγίου Ιουλιανού, η Σύναξη της Παναγίας Ρόδον Αμάραντον.

Γιορτάζουν τα ονόματα: Χριστόδουλος, Χριστοδούλη Ιουλιανός, Γιουλιανός, Γιολανός.

Οι Άγιοι:

Όσιος Χριστόδουλος ο θαυματουργός, «ὁ ἐν Πάτμῳ»

Μέγας μὲν Ἀντώνιος ἀρχὴ Πατέρων. Θεῖος δἐ Χριστόδουλος, ἕνθεον τἐλος. Χριστόδουλον δεκάτεραν καθ ᾿ ἔκτην,εἰς Ὀλύμπῳ.

Ο Όσιος Χριστόδουλος γεννήθηκε σε μία κωμόπολη κοντά στη Νίκαια της Βιθυνίας γύρω στο 1020 μ.Χ. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωάννης. Από πολύ νέος επιθύμησε να εγκαταλείψει τον κόσμο και ν΄ αφοσιωθεί στην μοναχική ζωή. Ξεκίνησε από κάποια Μονή στον Όλυμπο της Βιθυνίας, όπου μετά από λίγο καιρό εκάρη Μοναχός. Από εκεί θα ματαβεί στους Αγίους Τόπους και για μικρό διάστημα θα μονάσει σε κάποιο ερημικό μέρος εκεί. Οι επιδρομές όμως των Σαρακηνών αναγκάζουν τους Μοναχούς να εγκαταλείψουν εκείνα τα μέρη και έτσι επανέρχεται στην Μικρά Ασία και εγκαθίσταται στο Όρος Λάτρος της Μυσίας. Εκεί διέπρεψε σ΄ όλες τις αρετές και οι Μοναχοί των εξέλεξαν πρώτον επιστάτη με το αξίωμα του Αρχιμανδρίτη, γεγονός που του έδωσε και το προσωνύμιο του Λατρηνού. Οι επιδρομές όμως των Μουσουλμάνων τον αναγκάζουν σε φυγή και από το Λάτρος. Αναζητώντας τόπο ασκήσεως ο Όσιος φτάνει στη Στρόβιλο, μια θαλάσσια περιοχή στα παράλια της Μικράς Ασίας. Εκεί θα μείνει για λίγο καιρό, γιατί μια νέα επιδρομή θα τον αναγκάσει να διαφύγει στη Λέρο και στη συνέχεια στην Κώ, όπου και θα ιδρύσει Μονύδρια. Οι διαφορές όμως με τους εκεί κατοίκους θα τον καταστήσουν ανέστιο και αυτή τη φορά. Ύστερα από περιπλνήσεις στα γύρω νησιά φτάνει στην Πάτμο, στην οποία γοητεύεται από την ησυχία και την ηρεμία της. Αμέσως φεύγει για την Κωνσταντινούπολη και ζητά από τον Αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ τον Κόμνηνο την άδεια «ίνα φροντιστήριον των ψυχών καταστήση ταύτην». Ο Αυτοκράτορας με Χρυσόβουλλο του παραχωρεί την Πάτμο και τα γύρω νησιά μαζί με εργάτες και χρήματα. Με την εγκατάσταση του στην Πάτμο ο Όσιος ξεκινά το χτίσιμο Μοναστηριού τιμώμενο επ΄ ονόματι του Θεολόγου. Οι επιδρομές όμως των Μουσουλμάνων δεν θα τον αφήσουν ήσυχο ούτε αυτή τη φορά. Ο Όσιος αφήνει την Πάτμο και καταφεύγει στην Εύβοια κατά το έτος 1092 μ.Χ. Η διαμονή του Οσίου Χριστοδούλου στην Εύβοια ήταν σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες μικρής διάρκειας. Υπάρχει η πληροφορία ότι ένας ευσεβής και πλούσιος κάτοικος του Ευρίπου προσέφερε την πολυτελή οικία του στον Όσιο, ο οποίος την ανέδειξε σε μοναστήρι, αν και οι φροντίδες του Οσίου, εξαιτίας της μεγάλης περιουσίας του μοναστηριού στην Πάτμο, απαιτούσαν την παραμονή του όχι στην έρημο αλλά κοντά στον κόσμο. Εξάλλου, στην Εύβοια ανέκαθεν υπήρχε παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο Όσιος Χριστόδουλος παρέμεινε ασκητεύοντας στο σπήλαιο στο δυτικό άκρο της κωμόπολης Λίμνη (Ελύμνιον). Ο Όσιος κατά την διαμονή του στον Εύριπο συνέταξε την «Διαθήκη» και τον «Κωδίκελλό» του (Μάρτιος 1093). Τη Διαθήκη αυτή, για να έχει ισχύ, την υπογράφουν επτά αξιωματούχοι της επισκοπικής αρχής και της πόλεως Ευρίπου (Χαλκίδος), ήτοι Λέων πρεσβύτερος και σακελλάριος της πόλεως Ευρίπου, Ιωάννης πρεσβύτερος και νοτάριος της καθέδρας Ευρίπου, Μιχαήλ…. της καθέδρας Ευρίπου, Βασίλειος ο ευτελής διάκονος…. και νοτάριος Ευρίπου κ.α. Ειδικότερα ο Μητροπολίτης Ρόδου Ιωάννης, στο έργο του «Βίος καὶ Πολιτεία τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἠμῶν Χριστοδούλου» εξιστορεί την διαμονή και την κοίμηση του Οσίου Χριστοδούλου στον Εύριπο, που συνέβη το έτος 1093 μ.Χ., όπως και την ανακομιδή του ιερού λειψάνου του και τη μεταφορά του στην Πάτμο, αναγράφοντας τα εξής: «Και φθάνουν εκεί ο Όσιος μαζί με την αδελφότητα, εκεί όπου το νερό της θάλασσας εισρέει προς τα έξω και πάλι οπισθοχωρώντας δημιουργεί κάποιο στενό θαλάσσης, που οι αρχαίοι το ονόμασαν πορθμό του Ευρίπου. Και εκεί λοιπόν, αφού έγινε το αντικείμενο του θαυμασμού όλων και αφού αξιώθηκε την πρέπουσα τιμή, σαν να ήταν Άγγελος σε θνητό σώμα, νουθετούσε το ποίμνιό του, για να μη δυσφορεί στις συχνές μετακινήσεις, ούτε να αντιστέκεται ανόητα στις βουλές του Θεού, που οικονομεί τα πάντα εν σοφία. Αλλά ένας από τους μοναχούς, επειδή δεν υπέμενε τις κακουχίες, ούτε το στριφνό και το επίπονο της αρετής, όπως ο Ιούδας από τους δώδεκα αναχώρησε από την ομήγυρη των αδελφών και την πνευματική εκείνη συγκέντρωση την αντικατέστησε με κήπο, που νοίκιασε. Και, καθώς ο διάβολος εισήλθε στον Ιούδα και τον ώθησε στην προδοσία, με τον ίδιο τρόπο και πονηρό δαιμόνιο βασάνιζε τον μοναχό που είχε αποσπασθεί από την αδελφότητα και ανακοινώνεται στον πατέρα η ασθένεια του μικρόψυχου αδελφού. Εκείνος, πράος και ανεξίκακος, δίνοντας τόπο στην οργή, αφού πήρε το ιερό Ευαγγέλιο, έρχεται το βράδυ προς τον μαινόμενο και παράφρονα, διαβάζει τα λόγια του Αγίου Πνεύματος για ασθενή και αμέσως βελτιώνεται η θέση του αρρώστου, ο οποίος δεν επιθυμούσε πλέον να ασχολείται με την φύτευση δένδρων και την άρδευση κήπων, αλλά προθυμοποιείται για την καλλιέργεια της γης της αρετής, επανερχόμενος με αυτόν τον τρόπο και πάλι στην ποίμνη, από την οποία κακώς προηγουμένως είχε αποκοπεί. Μετά την πάροδο μικρού χρονικού διαστήματος, προφητεύει σε όσους τον ακολουθούσαν ότι θα αποδημήσει προς τον Κύριο, ότι οι Αγαρηνοί δεν θα κατοικήσουν μέχρι τέλους στα νησιά και ότι ο επιστήθιος φίλος του δεν θα αδιαφορήσει γι’ αυτούς, αλλά ότι μόλις καταπαύσει η θαλασσοταραχή, θα επανέλθουν και πάλι στο πνευματικό μαντρί. Παρακαλεί λοιπόν να παραλάβουν μαζί τους το νεκρό σώμα του από την ξένη αυτή γη και να το τοποθετήσουν στο ναό, για τον οποίο μόχθησε πολύ. Αυτά, αφού προείπε σε όσους συναναστρεφόταν και καθαγίασε τους πάντες με αποχαιρετιστήρια λόγια, παρέδωσε το πνεύμα του στον Θεό, την 16η Μαρτίου. Ταυτόχρονα με την εκπλήρωση της προφητείας και την εξαφάνιση των πειρατών από τη θάλασσα με την δύναμη του άρχοντος, οι καλοί μαθητές του θυμόντουσαν την προφητεία του ενάρετου ποιμένα και ετοιμάζονταν να αποπλεύσουν. Επειδή όσοι κατοικούσαν τη χώρα εκείνη άκουσαν ότι θα στερούνταν το τίμιο εκείνο σώμα, αφού συγκεντρώθηκαν από τα γύρω μέρη, έλεγαν απροκάλυπτα, ότι με κανένα λόγο δεν θα το επέτρεπαν αυτό. Γιατί νόμιζαν ότι θα ήταν ανόητο και εξ’ ολοκλήρου ασύνετο, να επιτρέψουν σε άλλους να το μετακομίσουν όπου ήθελαν, επειδή (ο Όσιος) ήταν γι’ αυτούς σωτήρας, ιατρός και θεραπευτής κάθε αρρώστιας. Γι’ αυτό με αυστηρότητα φρουρούσαν τον νεκρό. Αλλά δεν έπρεπε να διαψευσθεί η προφητεία του μάκαρος. Γι’ αυτό και αφού πλέον είχε προχωρήσει η νύχτα, ξεφεύγοντας από την προσοχή των φρουρών, μεταφέροντας τον νεκρό στους ώμους τον επιβιβάζουν σε πλοίο και, αφού έτυχαν νηνεμίας, φθάνουν στο νησί, αποβιβάζουν με μεγαλοπρεπή πομπή το ιερό σκήνος υμνολογώντας τον Θεό και ευωδιάζοντας τον αέρα με αρώματα. Και τώρα άρτιο και σώο κείται το σκήνωμα στο ναό του Αποστόλου και αναβλύζει πηγές θαυμάτων και όσοι με πίστη το αγγίζουν αισθάνονται κάποια οσμή μύρου και με μόνη την αφή καθαγιάζονται και απελευθερώνονται από κάθε σωματική βλάβη». Από τα όσα συνέγραψε ο Όσιος Χριστόδουλος διασώθηκαν τα εξής: «Ὑποτύπωσις ἤτοι διάταξις γενομένη πρὸς τοὺς ἐαυτοῦ μαθητᾶς ἐν τὴ ἐν Πάτμῳ ἰδὶα αὐτοῦ μονή», η προαναφερθείσα «Διαθήκη» και ο «Κωδίκελλος». Το λείψανο του Οσίου και φυλάσσεται ως σήμερα στο μικρό φερώνυμο Παρεκκλήσιο του Οσίου Χριστοδούλου, στη Νοτιοδυτική πλευρά του Καθολικού της Μονής Πάτμου.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’.

Tῆς Νικαίας τὸν γόνον καὶ τῆς Πάτμου τὸ καύχημα καὶ τῶν μοναζόντων τὸ κλέος θεοφόρον Χριστόδουλον τιμήσωμεν ἐν ὕμνοις ἀδελφοί, τὸ σκῆνος προσπτυσσόμενοι αὐτοῦ, ἵνα λάβωμεν τὴν ἴασιν τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων κράζοντες. Δόξα τῷ δεδοκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.

Άγιος μάρτυς Ιουλιανός

Μεγάλο κεφάλαιο ηρωισμού αποτελούν τα μαρτύρια μυριάδων Χριστιανών στα πρωτοχριστιανικά χρόνια, όταν ο διάβολος, δια του αντίχριστου ρωμαϊκού κράτους, είχε κηρύξει εξοντωτικό διωγμό κατά της Εκκλησίας του Χριστού. Ένας από τους ηρωικούς Μάρτυρες των χρόνων αυτών υπήρξε και ο άγιος Μάρτυρας Ιουλιανός. Γεννήθηκε στην πόλη Ανάζαρβο της Δευτέρας Κιλικίας της Μ. Ασίας στα τέλη του 3ου μ. Χ. αιώνα. Είχε ευγενή καταγωγή, ήταν γιός κάποιου επιφανούς εθνικού (ειδωλολάτρη) συγκλητικού και της ευσεβούς Χριστιανής Ασκληπιοδώρας. Ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στα χρόνια εκείνα τα αντρόγυνα να είναι θρησκευτικά διχασμένα. Στις περισσότερες περιπτώσεις Χριστιανές ήταν οι σύζυγοι γυναίκες, οι οποίες κρατούσαν την πίστη τους κρυφή από τους συζύγους τους. Πιθανότατα η Ασκληπιοδώρα να ήταν κρυφή Χριστιανή από τον σύζυγό της, λόγω του αξιώματός του. Η Ασκληπιοδώρα είχε βαθιά πίστη στον αληθινό Θεό και είχε ασυνήθιστη κατάρτιση στην χριστιανική πίστη. Είχε μεγάλη κατάρτιση και γνώση των Αγίων Γραφών και της διδασκαλίας της Εκκλησίας. Αυτή την πίστη και την ευσέβεια μετέδωσε και στο γιο της Ιουλιανό. Στις αρχές του 4ου αιώνα, το 405, ο θρησκομανής ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός κήρυξε τον πλέον σκληρό διωγμό κατά των Χριστιανών, ασύγκριτα χειρότερο από όλους τους διωγμούς των προκατόχων του. Είναι γνωστό, πως το διωγμό απαίτησαν οι σκοταδιστές ειδωλολάτρες ιερείς και μάντεις των δαιμονικών διαβόητων Μαντείων της Μ. Ασίας, του Κλαρίου και Διδυμαίου Απόλλωνος, διότι, λόγω της εξαπλώσεως του Χριστιανισμού, ερήμωναν τα κέντρα αυτά της δεισιδαιμονίας και της απάτης και έχαναν τεράστιες προσόδους. Έπεισαν τον δεισιδαίμονα αυτοκράτορα, πως τους διαμήνυσαν οι «θεοί», ότι απαιτούσαν την ολοκληρωτική εξόντωση των Χριστιανών, διότι διαφορετικά θα ήραν την εύνοιά τους προς το κράτος και τον αυτοκράτορα και θα επέρχονταν η καταστροφή του! Ο διωγμός λοιπόν του Διοκλητιανού ήταν πραγματικός αφανισμός για τους Χριστιανούς. Χιλιάδες πιστοί του Χριστού συλλαμβάνονταν, σύρονταν στα δικαστήρια και βασανίζονταν για να προσφέρουν θυσία στους δαιμονικούς ειδωλικούς «θεούς». Όσοι αρνούνταν θανατώνονταν με τους πλέον φρικτούς τρόπους. Η βασιλική διαταγή έφτασε και στην Ανάζαρβο της Δευτέρας Κιλικίας. Ο τοπικός διοικητής Μαρκιανός, με έδρα την πόλη Φλάβια (Σις), ένας φανατικός ειδωλολάτρης και ανελέητος άνθρωπος, ανέλαβε να υλοποιήσει με φανατισμό το διάταγμα του Διοκλητιανού. Πλήθος Χριστιανών συλλαμβάνονταν, ανακρίνονταν και βασανίζονταν για να απαρνηθούν το Χριστό και να θυσιάσουν στα είδωλα. Μεταξύ αυτών συνέλαβαν και τον νεαρό Ιουλιανό. Τον οδήγησαν στην Φλάβια, μπροστά στον Μαρκιανό να απολογηθεί και να υπογράψει το σχετικό λίβελλο, τη βεβαίωση ότι απαρνείται την πίστη του στο Χριστό και ότι δέχεται να θυσιάσει στους «θεούς» της ειδωλολατρίας. Ο ηρωικός Χριστιανός νέος αρνήθηκε με θάρρος και παρρησία να συμμορφωθεί με το αυτοκρατορικό διάταγμα, αψηφώντας τα επερχόμενα μαρτύρια, τονίζοντας: «Δεν φοβάμαι το μαρτύριο και τίποτε δεν πρόκειται να με κάνει να αρνηθώ τον Νόμο που μου μεταδόθηκε παιδιόθεν, ακόμη κι αν με κάψεις στην πυρά, γιατί έχω στήριγμα τον Χριστό, στον οποίο προσφέρω ακατάπαυστα θυσία αινέσεως». Ο θηριώδης διοικητής Μαρκιανός διέταξε να τον μαστιγώσουν άγρια, με σκοπό να τρομοκρατηθεί και να καμφθεί. Όμως ο Μάρτυρας έμεινε αμετάπειστος. Τότε τον πήραν και τον οδήγησαν σε παρακείμενο βωμό. Ο Μαρκιανός πήρε ένα κομμάτι ειδωλόθυτο κρέας και το έχωσε με τη βία στο στόμα του Ιουλιανού, να τον μολύνει και να τον πείσει ότι προσέφερε θυσία στο είδωλο. Αλλά ο άγιος έφτυσε το κρέας και διαβεβαίωσε τον Μαρκιανό πως είναι μάταιο να μεταχειρίζεται βία για τη θυσία που επιδίωκε. Θυσία με τη βία δε λογίζεται θυσία! Μετά από αυτό ο φανατικός και θρησκομανής διοικητής έγινε έξαλλος από το θυμό του και έδωσε διαταγή να μαστιγώσουν εκ νέου και με μεγαλύτερη σφοδρότητα τον Ιουλιανό και να τον επιστρέψουν στην Ανάζαρβο. Οι στρατιώτες τον χτυπούσαν και τον κακοποιούσαν σε όλη τη διαδρομή, ενώ ο Μάρτυρας υπόμεινε προσευχόμενος, εκδηλώνοντας την ανεξικακία του στους βασανιστές του. Όταν έφτασαν στην πόλη, τον παρέδωσαν στον τοπικό δικαστή για να απολογηθεί για το «αδίκημά» του. Και εκεί ο ηρωικός Ιουλιανός επέδειξε την ίδια στάση, βεβαιώνοντας με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την αμετάπειστη προσήλωσή του στην μόνη αληθινή πίστη στο Χριστό. Ο δικαστής διέταξε να τον ποτίσουν με το ζόρι κρασί από την ειδωλολατρική σπονδή και τον ανάγκασαν να κρατήσει στα χέρια του το θυμίαμα για την τελετή της θυσίας. Όμως δεν κατάφεραν να κάμψουν την απόφασή του να μην αρνηθεί το Χριστό. Αφού τον βασάνισαν, τον έστειλαν δεμένο στις Αιγές, στον Ισσικό κόλπο, όπου υπήρξε ονομαστός ναός του Ασκληπιού, πιστεύοντας πως ο «θεός της ιατρικής» θα «θεράπευε» τον «ψυχικά ασθενή» Ιουλιανό, διότι αυτή τη γνώμη είχαν οι ειδωλολάτρες για τους Χριστιανούς! Αλλά και πάλι απογοητεύτηκαν, ο Μάρτυρας με την προσευχή του εξουδετέρωσε τις δαιμονικές μαγγανείες των σκοταδιστών ιερέων του ασκληπιείου! Εν συνεχεία τον απείλησαν να θυσιάσει, αλλιώς θα τον έκαιγαν στην πυρά. Τότε ο Ιουλιανός τους απάντησε: «Τι σας εμποδίζει να το πράξετε;». Κατόπιν σκέφτηκαν να φέρουν τη μητέρα του, ελπίζοντας ότι οι παρακλήσεις της για να σώσει τη ζωή του θα τον έπειθαν να μεταστραφεί. Την οδήγησαν στο κελί του και της έδωσαν προθεσμία τριών ημερών να τον μεταπείσει. Αλλά η ευσεβής εκείνη μητέρα, αντί να τον παροτρύνει να αρνηθεί το Χριστό και να σώσει τη ζωή του τον συμβούλευε να μείνει μέχρι τέλους σταθερός στην πίστη του στο Χριστό και να αψηφήσει τις φοβέρες των διωκτών του. Μάλιστα του τόνιζε με έμφαση: «Γνωρίζεις ποιο είναι το αληθινό συμφέρον σου, αφού εγώ σου το δίδαξα. Πράξε λοιπόν ώστε να δοξάσεις τον μόνο αληθινό Θεό!». Όταν έληξε η προθεσμία των τριών ημερών και διαπίστωσαν ότι ο Ιουλιανός δεν είχε μεταπειστεί, ζήτησαν οδηγίες από τον Μαρκιανό τι να κάμουν εισέτι με αυτόν. Εκείνος τους διέταξε να μαζέψουν από τους αγρούς και τα δάση δηλητηριώδη φίδια, σκορπιούς και άλλα ερπετά και έντομα και να τον κλείσουν σε σακί με αυτά και να τον ρίξουν στη θάλασσα. Τα δηλητηριώδη ερπετά και έντομα κατέφαγαν τη σάρκα του και ό, τι απόμεινε βυθίστηκε στη θάλασσα, ενώ η αγιασμένη ψυχή του φτερούγισε στον ουρανό να συμβασιλέψει με τον Χριστό στους ατέλειωτους αιώνες. Οι Χριστιανοί κατόρθωσαν και μάζεψαν τα τίμια λείψανά του, τα οποία μετέφεραν στην Αντιόχεια και τα εναπέθεσαν σε περικαλλή ναό, προς τιμήν του στο μαγευτικό προάστιο Δάφνη, τα οποία θαυματουργούσαν. Χιλιάδες ασθενείς έτρεχαν να λάβουν την χάρη και την ίαση από αυτά. Κυρίως θεράπευε τους δαιμονισμένους και φρενοβλαβείς. Ατυχώς αυτά καταστράφηκαν από πυρκαγιά που είχαν βάλλει οι Πέρσες εισβολείς το 537.

Η μνήμη του τιμάται στις 16 Μαρτίου.