Βιομηχανία 4.0

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα θέματα για τις επιχειρήσεις αλλά και τις κυβερνήσεις σήμερα καθώς αλλάζει ριζικά τους κλάδους, τον τρόπο οργάνωσης των επιχειρήσεων αλλά και τις δεξιότητες που ζητούν πλέον οι επιχειρήσεις από τους εργαζόμενους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί  η βιομηχανία.

Η Βιομηχανία 4.0, ξεπερνάει τις έννοιες της αυτοματοποιημένης γραμμής παραγωγής, της τυποποίησης και της μείωσης του κόστος παραγωγής που χαρακτήριζαν την 3η βιομηχανική επανάσταση. 

Βασικό ζητούμενο πλέον αποτελεί η αξιοποίηση του τεράστιου όγκου δεδομένων αλλά και η επικοινωνία και διάδραση ανθρώπων και μηχανών, αλλά και μηχανών μεταξύ τους. 

Η διασύνδεση τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα ρομπότ, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων, η επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα, το διαδίκτυο των μηχανών (ΙοΤ), οι 3D εκτυπώσεις, τα cyber-physical συστήματα με αισθητήρες, οι φορητές συσκευές (wearables), επιδρούν σε όλες τις δραστηριότητες της βιομηχανίας και ιδιαίτερα αυτές της διαχείρισης υλικών και εφοδιασμού, του συντονισμού πόρων παραγωγής και της διάθεσης προϊόντων και διαχείρισης πελατών.

Η διασύνδεση τεχνολογιών και διαδικασιών επιτρέπει βελτιστοποίηση της παραγωγής, διεύρυνση των πηγών εσόδων και μεγαλύτερα μερίδια αγοράς.

Παράλληλα, εξασφαλίζεται υψηλή ποιότητα προϊόντων, βελτιωμένη εμπειρία πελατών, μεγαλύτερη ταχύτητα παραγωγής, λειτουργική ευελιξία και απόδοση. 

Όπως τονίζεται σε ειδικό αφιέρωμα του ΣΕΒ με τίτλο «Βιομηχανία 4.0», κλειδί σε αυτή την κατεύθυνση είναι η άμεση διάθεση της πληροφορίας σε όλα τα σημεία της παραγωγής (συμπεριλαμβανομένης και της εφοδιαστικής αλυσίδας) που εξασφαλίζει αποτελέσματα που δεν είναι εφικτό να επιτευχθούν από τεχνολογίες και λύσεις προηγούμενης γενιάς.

Οι έξυπνες ψηφιακές τεχνολογίες από μόνες τους, όπως σημειώνει η έκθεση του ΣΕΒ, δεν είναι αρκετές για να αντιμετωπίσουν τις εξελίξεις και τις προκλήσεις που συνδέονται με την 4η βιομηχανική επανάσταση.

Η δημιουργία αξίας από τα δεδομένα αυτά εξαρτάται εξίσου από την οργανωτική ευελιξία, τις δεξιότητες εργαζομένων και διοίκησης, την ανεμπόδιστη ροή της πληροφορίας, την ανοικτή συνεργασία μεταξύ οργανωτικών μονάδων, τη διαρκή μάθηση, την ταχύτατα προσαρμογής στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών.

Παράλληλα, οι επιχειρήσεις χρειάζονται καινοτομία, συνεργασίες με ερευνητικά κέντρα, γρήγορη προτυποποίηση, κουλτούρα διαρκούς εξέλιξης, επενδυτικά κίνητρα, πλαίσιο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Πως προσεγγίζουν οι χώρες της ΕΕ τα θέματα της Βιομηχανίας 4.0

Οι επενδύσεις σε ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό στην Ευρώπη παραμένουν χαμηλές σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Προκειμένου να διευκολύνουν τη μετάβαση στην 4η βιομηχανική επανάσταση, 19 ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη προχωρήσει  στην εφαρμογή πολιτικών επιτάχυνσης της ψηφιοποίησης για μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και διεθνή μερίδια αγοράς.

Δεκαεννέα  χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη αναπτύξει εθνικά προγράμματα για τη μετάβαση στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση.

Επιδιώκουν την δραστική ενίσχυση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της βιομηχανίας. 

Το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ, εστιάζει σε 5 κύριους τομείς για τη Βιομηχανία 4.0 στην Ελλάδα, όπου πρέπει να γίνουν άμεσες παρεμβάσεις: 

• Άμεση δημιουργία μηχανισμών συντονισμού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
• Δραστική ενίσχυση τεχνολογικών επενδύσεων 
• Ενίσχυση επενδύσεων που μετασχηματίζουν την έρευνα σε εμπορεύσιμα προϊόντα
• Κάλυψη χάσματος ψηφιακών και τεχνολογικών δεξιοτήτων
• Ανάπτυξη κόμβων καινοτομίας για την συνεύρεση ερευνητών και επιχειρήσεων

Τα οφέλη από τη μετάβαση στη Βιομηχανία 4.0 είναι σημαντικά, και ήδη ορατά.

Ενδεικτικά, όπως αναφέρει η έκθεση του ΣΕΒ μπορεί κανείς να εστιάσει σε παραδείγματα ωφελειών από Έξυπνα Εργοστάσια στην ΕΕ όπως: 7-12% λιγότερες δαπάνες ελέγχων ποιότητας και φύρας, ως 30% λιγότερος χρόνος από το σχεδιασμό ως τη μαζική παραγωγή, ως και 60% περισσότερος παραγωγικός χρόνος μηχανημάτων, 5-10% λιγότερες δαπάνες συντήρησης, 10-20% βελτίωση της ροής παραγωγής, 20-30% μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πρώτων υλών, 10-20% μικρότερο κόστος πωληθέντων, 10-20% μεγαλύτερη απόδοση στοιχείων ενεργητικού, 10-35% καλύτερη ποιότητα προϊόντων, 10-20% λιγότερος χρόνος αλλαγής γραμμών παραγωγής, 15-25% λιγότερα αποθέματα, ως και 10% περισσότερη ασφάλεια στην εργασία. 

Οι παρεμβάσεις του ΣΕΒ θα κορυφωθούν στο Βιομηχανικό Συνέδριο, στις 18 – 19 Δεκεμβρίου, με κεντρικό θέμα την ανάγκη άμεσης προσαρμογής της Ελλάδας στις προκλήσεις της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.