Πολιτάκης: Μπείτε στη 4η κατηγορία για καλύτερες συντάξεις

Ο κ. Παύλος Πολιτάκης εκτός από πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Αττικής Όμορων Νομών και Νήσων Αιγαίου (ΟΕΣΑΟΝΝΑ) είναι ειδικός στην Ανάλυση Συστημάτων, ενώ έχει διατελέσει σε συμβουλευτικές επιτροπές πολλών φορέων ασφάλισης.

Η άποψή του για τον κλάδο που εκπροσωπεί -και όχι μόνο- έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Ο κ. Πολιτάκης, ο οποίος μετέχει στη συμβουλευτική επιτροπή ΕΦΚΑ, σημειώνει ότι το νέο Ασφαλιστικό περιλαμβάνει θετικές ρυθμίσεις και τονίζει ότι όποιος επιλέξει την 3η κατηγορία ή την 4η κατηγορία και πάνω θα διαμορφώσει μεγάλη σύνταξη.

Το πλήρες κείμενο συνέντευξης έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Από τη θέση του εκπροσώπου των εμπόρων της Αττικής, Βοιωτίας και των νησιών του Αιγαίου, ποια είναι η εικόνα που σχηματίζετε για το νέο Ασφαλιστικό, τουλάχιστον σε ότι αφορά στους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κάθε ασφαλιστικό σύστημα δεν έχει αντίκτυπο μόνο στον εμπορικό κόσμο αλλά και σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό της χώρας. Άρα δεν μπορούμε να το αξιολογούμε μόνο με βάση την επίδρασή του στον κλάδο μας (των εμπόρων) αλλά κυρίως με τη συμβολή του στην κοινωνική συνοχή, την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Σε γενικές γραμμές, μπορώ να πω ότι συμπεριλαμβάνει θετικές ρυθμίσεις.

Όσον αφορά στους ελεύθερους επαγγελματίες/εμπόρους το νέο ασφαλιστικό ικανοποιεί δύο βασικά αιτήματά μας: την αποσύνδεση της εισφοράς από το εισόδημα και τα χρόνια παραμονής στο επάγγελμα. Επίσης, η δημιουργία του e-ΕΦΚΑ ανταποκρίνεται σε μια πάγια ανάγκη των νησιωτών και των συναδέλφων σε απομακρυσμένες περιοχές για ενίσχυση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, τη μείωση της γραφειοκρατίας, άρα και του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων. Ακόμη ένα θετικό σημείο είναι  ότι για τους ανθρώπους που θα επιλέξουν να συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους μειώνεται η παρακράτηση, άρα παρέχονται κίνητρα για δηλωμένη εργασία και καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής.

Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένα σημεία τα οποία χρειάζονται να επανεξετασθούν. Για παράδειγμα, ενώ το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης βελτιώνεται μεταξύ των ετών 30,01 – 40,00 και παραμένει σωρευτικά λίγο καλύτερο με τον υπολογισμό του προηγούμενου νόμου για τα έτη 40,01- 44,00, από εκεί και πέρα αδικεί ανθρώπους με πολύ μεγάλο εργασιακό βίο (45 και άνω έτη), δηλαδή τους ευεργέτες/χορηγούς του ασφαλιστικού συστήματος. Επίσης, περιμένουμε με αγωνία την έκδοση της ψηφιακής σύνταξης, της ασφαλιστικής ενημερότητας για τους μη μισθωτούς ηλεκτρονικά και τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των ήδη υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων (ΕΦΚΑ, Εργάνη, ΗΔΙΚΑ, ΓΕΜΗ, Taxisnet) για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών σε ασφαλισμένους και συνταξιούχους.

ΕΡ.: Θα συστήνατε σε έναν ελεύθερο επαγγελματία, αυτοαπασχολούμενο ή επιστήμονα να επιλέξει υψηλή ασφαλιστική κατηγορία και αν ναι γιατί;

ΑΠ.: Το πρώτο και σημαντικότερο κριτήριο για κάθε ελεύθερο επαγγελματία είναι τι μπορεί να πληρώσει. Το γεγονός, βέβαια, πως έχεις δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικής κλάσης κάθε χρόνο μας δίνει τη δυνατότητα να εξαντλούμε τις δυνατότητές μας για την τρέχουσα χρονιά και να κρίνουμε τι αντέχουμε να πληρώσουμε την επόμενη. Κατά την γνώμη μου, μία μεσαία κατηγορία η 3η ή η 4η για όποιον μπορεί να ανταπεξέλθει- είναι λογική, τουλάχιστον για το πρώτο έτος λειτουργίας του νέου συστήματος εισφορών,  καθώς το κομμάτι της ανταποδοτικότητας είναι ισχυρό, ειδικά για όσους έχουν ξεπεράσει ένα σημαντικό μέρος του εργασιακού τους βίου. Γενικότερα, όμως, ο κάθε ασφαλισμένος πρέπει να επιλέγει πρωτίστως σύμφωνα με τις οικονομικές του δυνατότητες και κατόπιν με τις συνταξιοδοτικές του προσδοκίες. Με απόλυτο σεβασμό σε οποιαδήποτε διαφορετική προσέγγιση, πιστεύω ότι το κοινωνικό σύστημα ασφάλισης πρέπει να στηρίζεται με ικανοποιητικές εισφορές για όποιον έχει τη δυνατότητα να τις παράσχει, ώστε να μπορεί να αποδίδει και καλύτερες συντάξεις.

ΕΡ.: Με βάση τους νέους βελτιωμένους συντελεστές προβλέπεται η χορήγηση αυξήσεων στις συντάξεις και η καταβολή αναδρομικών το προσεχές καλοκαίρι. Πως βλέπετε να λειτουργεί αυτή εξέλιξη στην κοινωνία, στην αγορά; Καθημερινά έρχεστε σε επαφή με πολύ κόσμο.

ΑΠ.: Κάθε αύξηση που δίνεται σε συνταξιούχους είναι σημαντικότατη για την οικονομία, ιδιαίτερα για το εμπόριο, καθώς από την κρίση και μετά η σύνταξη συντηρεί και πολλά νοικοκυριά. Όλα αυτά βέβαια μένει να επαληθευτούν στην πράξη.

ΕΡ.: Δύο μελέτες από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Εθνική Αναλογιστική Αρχή βεβαιώνουν ότι το σύστημα είναι βιώσιμο έως το 2070. Έχετε διατελέσει σε πολλές θέσεις φορέων ασφάλισης και έχετε ειδίκευση στην Ανάλυση Συστημάτων. Το ασπάζεστε το συμπέρασμα των δύο μελετών;

ΑΠ.: Οι αναλογιστικές μελέτες είναι χρησιμότατο εργαλείο και απαραίτητο στοιχείο τεκμηρίωσης κάθε ασφαλιστικού συστήματος. Η πεντηκονταετία (2020-2070), ωστόσο, στην οποία γίνεται αναφορά είναι ένα πολύ ευρύ διάστημα που εμπεριέχει και πολλές παραδοχές, τις οποίες, τουλάχιστον τα χρόνια της κρίσης, μας έχουν διδάξει να βλέπουμε με επιφυλακτικότητα. Κάθε ασφαλιστικό σύστημα για να είναι βιώσιμο πρέπει να προσαρμόζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές των καιρών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αλλαγές στη σύνθεση του πληθυσμού από τις μεταναστευτικές ροές και εκροές, οι κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν, η δημογραφική γήρανση, η ανεργία, η παγκοσμιοποίηση με όσα αυτή συνεπάγεται είναι ορισμένοι εξωγενείς παράγοντες στους οποίους οφείλει να ανταποκρίνεται επιτυχώς ένα ασφαλιστικό σύστημα. Με στόχο μέσα από την κοινωνικά δίκαιη αναδιανομή του εισοδήματος να διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης στους πολίτες.

ΕΡ.: Μία από τις ιδιότητές σας είναι και αυτή του προέδρου της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ελευθέρων Επαγγελματιών ΕΦΚΑ. Υπήρξε κάποια πρότασή σας που δεν έγινε αποδεκτή; Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο διαβούλευσης;     

ΑΠ.: Παρόλο που ο ρόλος των συμβουλευτικών επιτροπών προβλεπόταν ως βασική συνιστώσα του ΕΦΚΑ, ωστόσο ουσιαστικά η λειτουργία τους ήταν χαμηλότερη των αρχικών μας προσδοκιών. Χωρίς να θέλω να αναφερθώ σε συγκεκριμένα παραδείγματα, έχω τη βάσιμη προσδοκία οτι ο e-ΕΦΚΑ θα υποστηρίξει και θα αξιοποιήσει αυτά που οι συμβουλευτικές επιτροπές έχουν και θέλουμε να προσφέρουν.