Μεταβιβάσεις ακίνητων: Πώς να μην πληρώσετε ...φόρο

Απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων και άλλες επιβαρύνσεις προβλέπει ειδική ρύθμιση που αναμένεται να ανακουφίσει χιλιάδες πολίτες από φορολογικά βάρη. Βέβαια η απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων -σύμφωνα με τα ΝΕΑ- δεν γίνεται σε όλες τις περιπτώσεις.

1. Απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης

Δεν επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης κατά τη σύσταση ή τροποποίηση οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών στις εξής περιπτώσεις:

• Η σύσταση είναι μονομερής.
• Το οικόπεδο δεν περιλαμβάνει κτίσματα.
• Υπάρχει άδεια κατεδάφισης.
• Δεν υπάρχει στέγη.
• Δεν διανέμονται οι συνιστώμενες ιδιοκτησίες.
• Διαιρούνται ή συνενώνονται ιδιοκτησίες του ίδιου προσώπου.
• Παραχωρείται επιφάνεια κτίσματος ή γηπέδου για κοινή χρήση ή επέκταση ιδιοκτησίας χωρίς αλλαγή εμπράγματων δικαιωμάτων.

2. Φορολογία σε περίπτωση διαφοράς εμβαδού

Αν η έκταση του μεταβιβαζόμενου ακινήτου είναι μεγαλύτερη από την αναγραφόμενη στον τίτλο κτήσης, επιβάλλεται επιπλέον φόρος για την επιπλέον έκταση, εφόσον αυτή υπερβαίνει το 2% της αρχικής ή η αξία της υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ.

3. Φορολόγηση χρησικτησίας

• Αν μεταβιβάζεται ακίνητο που αποκτήθηκε με χρησικτησία, επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης, εκτός αν ο φορολογούμενος διαθέτει τίτλο κτήσης που έχει κατατεθεί στις φορολογικές αρχές.
• Δεν επιβάλλεται φόρος χρησικτησίας αν το ακίνητο έχει αποκτηθεί μέσω κληρονομιάς με διαθήκη ή εξ αδιαθέτου.

4. Απόκτηση πρώτης κατοικίας μέσω πλειστηριασμού

Απαλλάσσεται από τον φόρο μεταβίβασης αν ο υπερθεματιστής είναι σύζυγος ή συγγενής πρώτου βαθμού του οφειλέτη.

5. Δεύτερη απαλλαγή πρώτης κατοικίας

Ο φορολογούμενος δεν δικαιούται δεύτερη απαλλαγή αν έχει ήδη χρησιμοποιήσει την πρώτη, εκτός αν μεταβιβάσει το ακίνητο και παρέλθουν 5 χρόνια.

6. Ανήλικοι και φοροαπαλλαγή

Ανήλικοι δεν δικαιούνται απαλλαγή πρώτης κατοικίας, εκτός αν είναι ορφανοί και τελούν υπό επιτροπεία.

7. Φορολογία κοινόχρηστων και βοηθητικών χώρων

Ο φόρος πρώτης κατοικίας καλύπτει μόνο μία αποθήκη και μία θέση στάθμευσης, όχι άλλους βοηθητικούς χώρους.

8. Εξαίρεση ορισμένων ακινήτων από την απαλλαγή πρώτης κατοικίας

Δεν χορηγείται απαλλαγή σε ακίνητο που χρησιμοποιείται ως κατοικία, αλλά εμφανίζεται ως επαγγελματική στέγη στα πολεοδομικά έγγραφα. Αν όμως γίνει αλλαγή χρήσης, μπορεί να χορηγηθεί απαλλαγή.

9. Απαλλαγή για ακίνητα σε μικρές κοινότητες

Η φοροαπαλλαγή δεν υπολογίζει ακίνητα σε δημοτικές ενότητες με πληθυσμό κάτω των 3.000 κατοίκων.

10. Φορολογία μεταβιβάσεων μεταξύ συζύγων

Αν ένας σύζυγος μεταβιβάσει το εξ αδιαιρέτου μερίδιό του στον άλλο, η απαλλαγή παραμένει, εφόσον η πράξη πραγματοποιείται εντός του γάμου.

11. Απαλλαγή πρώτης κατοικίας για μεταγενέστερη αγορά

Η απαλλαγή μπορεί να χορηγηθεί και μετά τη σύνταξη του συμβολαίου, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις.

12. Φορολογία οικοπέδων

Οικόπεδα που δεν είναι οικοδομήσιμα και δεν έχουν εγκριθεί από πράξη εφαρμογής δεν δικαιούνται απαλλαγή πρώτης κατοικίας.

13. Δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης

Η αγορά πρώτης κατοικίας υπόκειται σε φόρο μεταβίβασης για δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης κοινόχρηστων χώρων.

14. Επιστροφή φόρου σε περίπτωση μη πραγματοποίησης αγοράς

Αν ο αγοραστής έχει καταβάλει φόρο για ακίνητο που είχε τύχει απαλλαγής και η αγορά ματαιωθεί, ο φόρος επιστρέφεται.

15. Υπολογισμός συνιδιοκτησίας για φοροαπαλλαγή

Για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας, λαμβάνονται υπόψη όλα τα ακίνητα του φορολογούμενου σε συνιδιοκτησία, εκτός αν βρίσκονται σε μικρές κοινότητες ή είναι αγροτεμάχια.