ΕΡΕΥΝΑ: «Ο καρκίνος συνδέεται με τους ιούς»

Μια νέα έκθεση αναφέρει ότι το 13% των καρκίνων συνδέεται με βακτήρια ή ιούς. Τα εμβόλια και οι θεραπείες προσφέρουν ισχυρή προστασία.

Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του στομάχου προκαλούνται από βακτήρια. Η πλειονότητα των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας, καθώς και ορισμένοι καρκίνοι των γεννητικών οργάνων και του στόματος, προκαλούνται από ιό. Και ορισμένες χρόνιες ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του ήπατος.

Λοιμώξεις όπως αυτές ευθύνονται για περίπου 13% όλων των περιπτώσεων καρκίνου παγκοσμίως, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη από την Αμερικανική Ένωση για την Έρευνα του Καρκίνου. Αλλά γνωρίζοντας ποιες λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο, οι επιστήμονες έχουν επίσης μια καλή ιδέα για το πώς να τις αποτρέψουν από το να φτάσουν ποτέ τόσο μακριά: Υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια και φάρμακα για την πρόληψη και τη θεραπεία αυτών των λοιμώξεων, και μπορούν να ανιχνευθούν έγκαιρα μέσω του ελέγχου.

Ο Δρ Michael Pignone, καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Duke και μέλος της συντονιστικής επιτροπής που επέβλεψε την έκθεση, δήλωσε ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην πρόληψη και τη θεραπεία αυτών των τεσσάρων λοιμώξεων, μεταξύ άλλων που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο, ήταν ένας λόγος για την επισήμανσή τους. Βρισκόμαστε πλέον κοντά στο να “μετατρέψουμε αυτό που προηγουμένως θα ήταν κάποιοι κοινοί καρκίνοι σε σπάνιες ασθένειες”, είπε.

Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων

Υπάρχουν περισσότεροι από 200 τύποι του ιού HPV, συμπεριλαμβανομένων δώδεκα που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, των γεννητικών οργάνων και του στόματος.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό HPV θα τον απομακρύνουν μόνοι τους. Αλλά περίπου το 10 % των γυναικών με λοίμωξη από τον ιό HPV στον τράχηλο της μήτρας θα αναπτύξουν επίμονη λοίμωξη με έναν τύπο υψηλού κινδύνου. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ταχεία αντιγραφή των κυττάρων και αδρανοποίηση πρωτεϊνών που καταστέλλουν τους όγκους, δήλωσε η Denise Galloway, επιστημονική διευθύντρια του Ολοκληρωμένου Ερευνητικού Κέντρου Παθογόνων Κακοηθειών στο Κέντρο Καρκίνου Fred Hutch στην Ουάσιγκτον.

Οι περισσότεροι σεξουαλικά ενεργοί άνθρωποι θα μολυνθούν από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Η χρήση προφυλακτικών μπορεί να προστατεύσει από τη μόλυνση με τον HPV, αν και όχι πλήρως. Ο εμβολιασμός προσφέρει την ισχυρότερη προστασία.

“Εάν εμβολιάσετε κάποιον που είναι νέος, ο κίνδυνος μηδενίζεται”, δήλωσε ο Δρ Galloway.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν δύο ή τρεις δόσεις του εμβολίου κατά του HPV, ξεκινώντας περίπου από την ηλικία των 11 ή 12 ετών και μέχρι την ηλικία των 26 ετών. Ορισμένοι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν επίσης να επιλέξουν να κάνουν το εμβόλιο.

Αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι πολλοί νέοι που είναι επιλέξιμοι για τα εμβόλια δεν τα έχουν λάβει.

“Η αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού είναι η πιο σημαντική μακροπρόθεσμη στρατηγική”, δήλωσε ο Dr. Pignone. Η έγκαιρη ανίχνευση είναι επίσης απαραίτητη για τη θεραπεία των κυτταρικών ανωμαλιών που προκαλούνται από τον ιό HPV πριν μετατραπούν σε καρκίνο. Οι γιατροί μπορούν να αναζητήσουν μια λοίμωξη από HPV με κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα. Πολλοί άνθρωποι εξετάζονται για HPV ταυτόχρονα με το τεστ Παπανικολάου.

Ηπατίτιδα Β και C

Αυτοί οι ιοί οδηγούν κυρίως σε καρκίνο προκαλώντας φλεγμονή στα ηπατικά κύτταρα, δήλωσε ο Δρ Sunyoung Lee, γαστρεντερικός ιατρικός ογκολόγος στο Κέντρο Καρκίνου MD Anderson στο Τέξας. Η χρόνια φλεγμονή οδηγεί σε συσσώρευση ουλώδους ιστού στο ήπαρ, που ονομάζεται κίρρωση, η οποία αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για καρκίνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ηπατίτιδα Β μπορεί επίσης να προκαλέσει άμεσα καρκίνο αλλοιώνοντας τα υγιή ηπατικά κύτταρα, δήλωσε ο Δρ Λι.

Η ηπατίτιδα Β και η ηπατίτιδα C μπορούν και οι δύο να μεταδοθούν μέσω της επαφής με αίμα, σπέρμα ή άλλα σωματικά υγρά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ηπατίτιδα C εμφανίζεται συχνότερα μεταξύ των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών που μοιράζονται μολυσμένες βελόνες.

Η ηπατίτιδα Β μπορεί συνήθως να μεταδοθεί από μια μητέρα στο μωρό της. Ο ιός είναι πιο συχνός στην Ανατολική Ασία – Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Βιετνάμ – και μεταξύ των Ασιατών ασθενών στις Ηνωμένες Πολιτείες που μολύνθηκαν μέσω των μητέρων τους κατά τη γέννηση, δήλωσε ο Δρ Λι.

Οι γιατροί μπορούν να ανιχνεύσουν και τις δύο λοιμώξεις με εξετάσεις αίματος.

Υπάρχει ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β και συνιστάται ο εμβολιασμός των βρεφών κατά του ιού από το 1991. Οι ενήλικες μέχρι την ηλικία των 60 ετών και όσοι από οποιαδήποτε ηλικία έχουν ορισμένους παράγοντες κινδύνου θα πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο και να εμβολιάζονται εάν δεν το έχουν κάνει ήδη.

Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C, αλλά το να μην μοιράζεστε βελόνες είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε στην πρόληψη του κινδύνου μόλυνσης.

Τα αντιιικά φάρμακα μπορούν να θεραπεύσουν την ηπατίτιδα C, δήλωσε ο Δρ Lee. Αλλά οι ασθενείς συχνά μένουν χωρίς θεραπεία για χρόνια – είτε επειδή δεν συνειδητοποιούν ότι η λοίμωξή τους είναι σοβαρή και απαιτεί θεραπεία, είτε επειδή χάνουν την επαφή με το σύστημα υγείας.

Ο Dr. Lee ρωτάει πάντα τους ασθενείς πότε διαγνώστηκε η ηπατίτιδά τους, είπε. Κάποιοι του λένε ότι ήταν πριν από 20 χρόνια. Αυτή η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική βλάβη και να θέσει τους ασθενείς σε πολύ υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του ήπατος.

Η ηπατίτιδα Β μπορεί να κυμαίνεται από μια οξεία, ήπια λοίμωξη έως μια χρόνια λοίμωξη. Αυτές οι επίμονες λοιμώξεις απαιτούν θεραπεία, μεταξύ άλλων με αντιικά φάρμακα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, με ιντερφερόνη, μια πρωτεΐνη που βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.

Επειδή η ηπατίτιδα Β μεταδίδεται συνήθως από τη μητέρα στο παιδί, οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να υποβάλλονται σε εξετάσεις, δήλωσε ο Δρ Λι.

H. pylori

Οι λοιμώξεις από το H. pylori είναι πολύ συχνές: περίπου ο μισός πληθυσμός του πλανήτη φέρει το βακτήριο. Αλλά μόνο το 1 έως 3 τοις εκατό από αυτούς θα αναπτύξουν καρκίνο. Οι επιστήμονες δεν είναι απολύτως βέβαιοι γιατί συμβαίνει αυτό ή πώς το βακτήριο προκαλεί στην πραγματικότητα καρκίνο, δήλωσε η Nina Salama, ανώτερη αντιπρόεδρος εκπαίδευσης στο Κέντρο Καρκίνου Fred Hutch, η οποία έχει μελετήσει το H. pylori.

Τα βακτήρια βρίσκονται στο σάλιο, την πλάκα στα δόντια και τα κόπρανα. Οι μολύνσεις συμβαίνουν συνήθως στην παιδική ηλικία μέσω στενής οικογενειακής επαφής ή στενών χώρων διαβίωσης, δήλωσε η Δρ Salama, και οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ασυμπτωματικοί.

Η λοίμωξη παράγει χρόνια φλεγμονή στην επένδυση του στομάχου, η οποία προάγει τον καρκίνο, δήλωσε ο Δρ Salama- τα βακτήρια φέρνουν επίσης τοξικές πρωτεΐνες στα κύτταρα που μπορούν να προκαλέσουν μεταλλάξεις. Το στέλεχος των βακτηρίων και η γενετική ενός ατόμου μπορεί επίσης να διαδραματίσουν ρόλο.

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της εξάπλωσης του H. pylori εντός της οικογένειας είναι να αποφεύγεται η κοινή χρήση σκευών φαγητού, ποτηριών και οδοντόβουρτσων όταν είναι δυνατόν, δήλωσε ο Δρ Salama. Το καλό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα πριν από την προετοιμασία του φαγητού ή το φαγητό, καθώς και μετά τη χρήση της τουαλέτας, θα το σκοτώσει.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν κάνουν συστηματικά έλεγχο για τον καρκίνο του στομάχου, δήλωσε ο Δρ Salama. Αλλά οι άνθρωποι με έλκος στομάχου, πόνο στο στομάχι ή αιματηρά κόπρανα θα πρέπει να εξετάζονται για το βακτήριο. Οι γιατροί αντιμετωπίζουν τις λοιμώξεις από H. pylori με αντιβιοτικά και επίσης συχνά συνταγογραφούν φάρμακα που μειώνουν το οξύ και προστατεύουν την επένδυση του στομάχου, είπε.

• Σημείωση Workenter.gr: Το διαδίκτυο ενημερώνει. Δεν αντικαθιστά τον γιατρό, ενώ το σύνολο του περιεχομένου για θέματα υγείας σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί εργαλείο διάγνωσης ή θεραπείας, δεν υποκαθιστά τις κλινικές εξετάσεις ή τις ιατρικές διαγνώσεις.