ΑΑΔΕ: Κρατικός "big brother" σε όλα τα χρέη των Ελλήνων

Σε «κλοιό» θα βρεθούν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι φορολογούμενοι πολίτες καθώς η ΑΑΔΕ ετοιμάζει διπλό σύστημα ελέγχου για χρέη προς Δημόσιο και επιχειρήσεις καθώς και αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας.

Τα δύο νέα “συστήματα” της ΑΑΔΕ, είναι το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο θα αντλεί και θα αξιοποιεί αναλόγως κάθε είδους στοιχεία που αφορούν σε οφειλές Ελλήνων πολιτών και το Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας που θα στέλνει στη “φάκα” όσους έχουν “περίεργες” καταθέσεις, χορηγήσεις, επενδύσεις, θυρίδες, ακόμα και ηλεκτρονικά πορτοφόλια (e-wallets).

ΑΑΔΕ: Τι προβλέπει το Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας

Πρόκειται για νέο «ηλεκτρονικό μάτι» της Εφορίας, το οποίο θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Αρχείου Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών, έναντι του οποίου δεν θα ισχύει κανένα τραπεζικό και επαγγελματικό απόρρητο.

Το νέο σύστημα θα δώσει τη δυνατότητα στις ελεγκτικές αρχές να λαμβάνουν με εξπρές διαδικασίες και να επεξεργάζονται στοιχεία και πληροφορίες από τα πιστωτικά ιδρύματα για το ύψος των καταθέσεων, τους επενδυτικούς λογαριασμούς, τις πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες, τις τραπεζικές θυρίδες, τους λογαριασμούς αλλά και τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια για τα ελεγχόμενα πρόσωπα.

Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους ΑΑΔΕ

Με την ψήφιση του ν. 5079, το Μητρώο περιλαμβάνει συγκεντρωτικά για το ιδιωτικό χρέος:

• στοιχεία για οφειλές προς το Δημόσιο και άλλους φορείς του δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143),
• στοιχεία για οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα και αγοραστές πιστώσεων, και
• στοιχεία για οφειλές προς κάθε είδους επιχείρηση, ανεξαρτήτως νομικής μορφής.

Τα στοιχεία αυτά παρέχονται σε επεξεργάσιμη ηλεκτρονική μορφή από τους πιστωτές.

Το Μητρώο αξιοποιεί λογισμικό που δέχεται τα στοιχεία σε ανωνυμοποιημένη μορφή από τους δανειστές της παρ. 2 και εξάγει τα συγκεντρωτικά στοιχεία με αυτοματοποιημένη ηλεκτρονική επεξεργασία με βάση τις ειδικότερες εντολές του χειριστή του.

Το Μητρώο διαλειτουργεί και αντλεί στοιχεία σε ανωνυμοποιημένη μορφή από το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων του άρθρου 111 του ν. 4972/2022 (Α’ 181) που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης της παρ. 3 του άρθρου 51 του ν. 4972/2022 (Α’ 181) και το σύστημα επεξεργασίας δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς της «ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.».

Τα στοιχεία του Μητρώου αξιοποιούνται για την παρακολούθηση της πορείας του ιδιωτικού χρέους, προκειμένου να χαράσσεται η αντίστοιχη κυβερνητική πολιτική, καθώς και για τη σύνταξη της ετήσιας Έκθεσης Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους που συντάσσεται από τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα για το Ιδιωτικό Χρέος.

ΑΑΔΕ: Ποιες πληροφορίες καταγράφονται στο Μητρώο Παρακολούθησης Χρέους   

Στο εν λόγω Μητρώο -σύμφωνα με το σκεπτικό του νομοθέτη- θα καταχωρούνται δεδομένα από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς παροχής πίστωσης (τράπεζες, Δημόσιο, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.ά), προκειμένου να προσδιορισθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια το σύνολο του ιδιωτικού χρέους (εξυπηρετούμενο και μη) και οι τάσεις διακύμανσής του ώστε να αναβαθμιστεί η δυνατότητα παρέμβασης της Πολιτείας, όταν χρειάζεται, με τα κατάλληλα εργαλεία.

Οι πληροφορίες που θα καταγράφονται θα είναι ανωνυμοποιημένες και θα αφορούν οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων, ληξιπρόθεσμες και μη και ιδίως:

• τη φύση της οφειλής,
• τους βασικούς όρους της οφειλής και τυχόν μεταβολές τους,
• τις εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και τηναποτίμησή τους,
• τις καταβολές που πραγματοποιήθηκαν,
• τον χρόνο των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής,
• τις ρυθμίσεις της οφειλής και
• πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών,
• μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και
• την πορεία της δικαστικής προσβολής τους.

Θα καταγράφονται επίσης γενικά στοιχεία των οφειλετών τα οποία δεν θα επιτρέπουν την ταυτοποίησή τους

• για τα φυσικά πρόσωπα: καταγράφονται ηλικία, τόπος κατοικίας και εργασίας, επάγγελμα, ενώ
• για τα νομικά πρόσωπα: κλάδος δραστηριότητας, έδρα, μέγεθος.

Ασφυκτικό πρέσινγκ σε όσους κρύβουν εισοδήματα ετοιμάζει η ΑΑΔΕ η οποία αποκτά άμεση πρόσβαση στα στοιχεία καταθέσεων, χορηγήσεων, επενδύσεων, θυρίδων ακόμα και των ηλεκτρονικών πορτοφολιών για τους φορολογούμενους που βρίσκονται υπό έλεγχο για φοροδιαφυγή.

Από τον Ιανουάριο του 2024 ενεργοποιείται το «Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας» με βάση το οποίο θα ελέγχονται περιπτώσεις αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας που υποκρύπτουν τη διάπραξη αδικημάτων εκτεταμένης και μεγάλης φοροδιαφυγής.

Η ανάλυση των στοιχείων

Το νέο σύστημα θα δώσει τη δυνατότητα στις ελεγκτικές αρχές να λαμβάνουν με εξπρές διαδικασίες και να επεξεργάζονται στοιχεία και πληροφορίες από τα πιστωτικά ιδρύματα για το ύψος των καταθέσεων, τους επενδυτικούς λογαριασμούς, τις πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες, τις τραπεζικές θυρίδες, τους λογαριασμούς αλλά και τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια για τα ελεγχόμενα πρόσωπα.

Τα στοιχεία αυτά θα αντιπαραβάλλονται με τις φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να διαπιστωθεί αν το ύψος της κινητής περιουσίας και οι δαπάνες διαβίωσης δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που εμφανίζουν στην εφορία. Σε περίπτωση που δεν καλύπτονται θα θεωρείται αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας και το υπερβάλλον ποσό θα φορολογείται με συντελεστή 33%.

Η απόφαση Πιτσιλή

Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή ορίζει τη σύσταση Συστήματος Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας «Bank Account Nexus Crosscheck APPplication» – BANCAPP για την αυτοματοποιημένη διαβίβαση των αρχείων αιτημάτων άρσης απορρήτου χρηματοπιστωτικών δεδομένων.

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση Α.1179/2023 σχετικά με τη ρύθμιση οργανωτικών και τεχνικών θεμάτων λειτουργίας του Bank Account Nexus Crosscheck APPplication (συστήματος αυτοματοποιημένου ελέγχου προσαύξησης περιουσίας).

Σύμφωνα με την απόφαση από 1.1.2024 ενεργοποιείται η λειτουργίας του «Συστήματος Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας» το οποίο θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Αρχείου Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών και στόχο θα έχει την ταχεία λήψη και επεξεργασία στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν σε ελεγχόμενα πρόσωπα, κατά τρόπο τυποποιημένο και ενιαίο, προκειμένου να καταστεί ταχύτερος και αποτελεσματικότερος ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και συνεπώς αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη η φορολογική ελεγκτική διαδικασία, με τελικό σκοπό την περιστολή της φοροδιαφυγής, την προαγωγή του δημοσίου συμφέροντος και την εμπέδωση της φορολογικής δικαιοσύνης.

Άρση απορρήτου

Όπως προβλέπει η απόφαση, τα αιτήματα άρσης αφορούν σε κάθε στοιχείο και πληροφορία για φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που τηρούνται στα ως άνω οριζόμενα ΥΠ, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για την άρση του τραπεζικού και επαγγελματικού απορρήτου, καθώς και του απορρήτου των στοιχείων έναντι των αρχών και υπηρεσιών του δημοσίου όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4170/2013 και της αυτοματοποιημένης πρόσβασής τους στο σύστημα.