Προϋπολογισμός 2023: Μειωμένες οι δαπάνες για παροχές ΟΠΕΚΑ και ΔΥΠΑ
Εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού εντός του 2022
Μειωμένες θα είναι το 2023 οι δαπάνες για το επίδομα παιδιού, το ΚΕΑ και τις παροχές του ΟΠΕΚΑ το 2023 ενώ μείωση παρουσιάζει και η χρηματοδότηση της ΔΥΠΑ, όπως αποτυπώνεται στο κείμενο της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού.
Μάλιστα, μείωση συνολικά κατά 222 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022 εμφανίζει και η δαπάνη της ΔΥΠΑ για την υλοποίηση δράσεων μεταρρύθμισης των πολιτικών απασχόλησης και στήριξης των ανέργων που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ και το ΤΑΑ.
Αναλυτικά:
ΟΠΕΚΑ
Το ισοζύγιο του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ) για τα έτη 2022 και 2023 ανέρχεται σε 7 εκατ. ευρώ.
Για το 2023 προβλέπεται η συνέχιση της καταβολής των προνοιακών παροχών και οικονομικών ενισχύσεων που έχουν ήδη νομοθετηθεί και υλοποιούνται, όπως:
- η παροχή σε ανασφάλιστους υπερήλικες,
- το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων,
- το επίδομα παιδιού,
- το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα,
- η επιδότηση στέγασης,
- οι προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία,
- το επίδομα γέννησης,
- το πρόγραμμα «Σχολικά γεύματα»,
- το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία», που θα υλοποιείται πλέον από τον ΟΠΕΚΑ, έπειτα από την κατάργηση του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού (άρθρο 32 παρ. 1 του ν. 4921/2022) και
- λοιπά προγράμματα και δράσεις που αφορούν προνοιακές πολιτικές.
Σημειώνεται ωστόσο ότι για το 2023, η συνολική δαπάνη του ΟΠΕΚΑ για την καταβολή των ανωτέρω παροχών εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένη κατά 411 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022, λαμβάνοντας υπόψη τις έκτακτες παροχές ύψους 414 εκατ. ευρώ σε δικαιούχους επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ (ανασφάλιστοι υπερήλικες, δικαιούχοι αναπηρικών επιδομάτων και επιδόματος παιδιού, ωφελούμενοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος) εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού εντός του 2022
Πιο συγκεκριμένα, προβλέπονται:
- έκτακτες μεταβιβάσεις συνολικού ύψους 816 εκατ. ευρώ προς τον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) για τη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών λόγω υψηλού πληθωρισμού (χαμηλοσυνταξιούχοι, ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ, δικαιούχοι επιδομάτων ΑΜΕΑ, δικαιούχοι ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και επιδόματος παιδιού, μακροχρόνια άνεργοι),
- αύξηση κατά 124 εκατ. ευρώ της επιχορήγησης προς τον ΕΟΠΥΥ κυρίως για δαπάνες αντιμετώπισης της πανδημίας Covid-19,
- μεταβίβαση ύψους 30 εκατ. ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ για την κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε προσωρινή αναστολή λόγω Covid-19 και
- μεταβιβάσεις ύψους 314 εκατ. ευρώ από το ΤΑΑ προς τη ΔΥΠΑ για την υλοποίηση δράσεων μεταρρύθμισης των πολιτικών απασχόλησης και στήριξης των ανέργων και παράλληλη αύξηση κατά 100 εκατ. ευρώ των μεταβιβάσεων από το ΠΔΕ για τον ίδιο σκοπό.
Αντίστοιχα, οι δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 1.639 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού. Η ανωτέρω μεταβολή οφείλεται κυρίως:
- στην αύξηση των κοινωνικών παροχών κατά 1.046 εκατ. ευρώ, γεγονός που αποδίδεται κατά κύριο λόγο:
- στην αυξημένη κατά 382 εκατ. ευρώ δαπάνη για καταβολή κύριων συντάξεων ως αποτέλεσμα της επιτάχυνσης του ρυθμού εκκαθάρισης εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και
- στις μεταβιβάσεις προς τα ευάλωτα νοικοκυριά για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού συνολικού ύψους 816 εκατ. ευρώ.
- στην αύξηση κατά 152 εκατ. ευρώ των κοινωνικών παροχών σε είδος στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης προσπάθειας για κάλυψη της αυξημένης ζήτησης για υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης εν μέσω πανδημίας και
στην αύξηση κατά 379 εκατ. ευρώ της δαπάνης της ΔΥΠΑ για την υλοποίηση προγραμμάτων ενίσχυσης της απασχόλησης, με κύριες πηγές χρηματοδότησης το ΤΑΑ και το ΠΔΕ
Επίσης, μείωση συνολικά κατά 222 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022 εμφανίζει και η δαπάνη της ΔΥΠΑ για την υλοποίηση δράσεων μεταρρύθμισης των πολιτικών απασχόλησης και στήριξης των ανέργων που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ και το ΤΑΑ.
Μέσω της ενίσχυσης του ΟΠΕΚΑ, για το έτος 2023, προβλέπεται να καταβληθούν:
- το επίδομα παιδιού,
- το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα,
- το επίδομα στέγασης,
- το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων και η παροχή σε ανασφάλιστους υπερήλικες,
- οι προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία,
- η καταβολή επιδόματος 2.000 ευρώ σε οικογένειες για κάθε νέα γέννηση παιδιού και
- λοιπά προγράμματα, δράσεις και ενέργειες που αφορούν προνοιακές πολιτικές του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται η χορήγηση σχολικών γευμάτων, η οικονομική ενίσχυση σε ανάδοχους γονείς, η υλοποίηση του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία» για τους αστέγους και η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών που διαβιούν σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές.
Επιπρόσθετα, αναμένεται να διατεθούν πιστώσεις για:
- τη χρηματοδότηση των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας και των λοιπών προνοιακών φορέων,
- τη χορήγηση «voucher» για βρεφονηπιακούς σταθμούς και
- την κάλυψη της απώλειας εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων που προκαλείται από τη μείωση κατά τρείς (3) ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών σε μισθωτούς σε μόνιμη βάση.
Επίσης, εντός του 2022 και εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού, ως απόρροια της ενεργειακής κρίσης, έχουν προβλεφθεί ενισχύσεις συνολικού ύψους 816 εκατ. ευρώ σε ευάλωτα νοικοκυριά και ειδικότερα σε:
- χαμηλοσυνταξιούχους,
- ανασφάλιστους υπερήλικες,
- δικαιούχους αναπηρικών επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ,
- ωφελούμενους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος,
- όσους λαμβάνουν επίδομα παιδιού και
- μακροχρόνια ανέργους.
ΔΥΠΑ
Το ισοζύγιο της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) για το 2023 εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε πλεόνασμα ύψους 139 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 122 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το 2022.
Τα συνολικά έσοδα του φορέα προβλέπεται να είναι μειωμένα κατά 291 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022. Ειδικότερα, οι ασφαλιστικές εισφορές για το 2023, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από τη ρύθμιση οφειλών, αναμένεται να παρουσιάσουν μείωση ύψους 45 εκατ. ευρώ. Στο ύψος των εκτιμώμενων εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές έχει ενσωματωθεί η επίπτωση από τη μονιμοποίηση του μέτρου της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών με συνολικό κόστος 898,4 εκατ. ευρώ.
Δείτε την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού: